ՎՍՏԱՀՈՒԹՅՈՒՆԸ հավատքն է․ Բագրատ Սրբազանի քարոզը վստահության մասին։ ․․․Հարցերի առաջնայնությունը սահմանելուց առաջ մենք զբաղված ենք փոքրերով, ճղճիմներով, պստիկներով, որոնք քայքայում են մեր ՎՍՏԱՀՈՒԹՅԱՆ զգացումը։
Այս ընթացքում մենք ունեցել ենք և՛ ձեռքբերումներ, և՛ կորուստներ, ունեցել ենք մեծ նվաճումներ, ունեցել ենք մեր հայրենիքի մի մեծ հատվածը հետ վերադարձնելու մեծ ճանապարհորդություն, ունեցել ենք զանազան դժվարություններ, տառապանքի ուղիներ, և կրելով այդ բոլորը՝ տեսիլքն ենք ունեցել պետություն և պետականություն կառուցելու. երբեմն և միգուցե շատ հաճախ դավաճանել ենք այդ տեսիլքին, ինքնախաբեություն ենք ունեցել, սակայն այդ
Անկախության Հռչակագրի ընդունման 30-ամյակ․ Բագրատ Սրբազանի քարոզը
Այս ընթացքում մենք ունեցել ենք և՛ ձեռքբերումներ, և՛ կորուստներ, ունեցել ենք մեծ նվաճումներ, ունեցել ենք մեր հայրենիքի մի մեծ հատվածը հետ վերադարձնելու մեծ ճանապարհորդություն, ունեցել ենք զանազան դժվարություններ, տառապանքի ուղիներ, և կրելով այդ բոլորը՝ տեսիլքն ենք ունեցել պետություն և պետականություն կառուցելու. երբեմն և միգուցե շատ հաճախ դավաճանել ենք այդ տեսիլքին, ինքնախաբեություն ենք ունեցել, սակայն այդ ամենով հանդերձ նաև պետական կառույցներն ենք ստեղծել։ Շատ բան ենք ստեղծել մեր իրականության մեջ, որից չենք կարող հրաժարվել։ Ստեղծել ենք և՛ բարին, և՛ չարը, որից մենք իրավունք չունենք հրաժարվելու։ Եթե ընդունելու ենք բարիքի ստեղծումը, ուրեմն մենք անխուսափելիորեն կոչված ենք նաև ընդունելու այն վատն ու չարը, որ դարձյալ մենք ենք ստեղծել։ Եթե չենք ընդունելու երկրորդ բաժինը, ապա առաջինն իմաստ չունի, որովհետև դրա գնահատականը չենք կարող տալ:
․․․ Միայն հռչակելը բավարար չէ, հռչակելը՝ որպես ակտ, որպես փաստ, երևույթ, այլ առավել կարևոր է նաև այդ հռչակվածի համաձայն ընթանալը և գործելը: Միայն հռչակելը բավարար չէ, որպեսզի այդ սկզբունքները բարի լինեն. դրանք կարող են մեռած գրեր լինել, եթե չգործադրվեն։
․․․ Տեսիլքը դառնում է պատասխանատվություն. պատասխանատվություն՝ ամեն քայլի, ամեն իրականացված կամ չիրականացված գործի հանդեպ, այլապես գիրը կսպանի․ թուղթը կմնա թուղթ, հռչակումն էլ կմնա հռչակում, եթե այդ բոլորը մեր կյանքում չիրականացնենք և չկիրառենք։
Բագրատ եպիսկոպոս Գալստանյան
Անկախության Հռչակագրի ընդունման 30-ամյակ․ Բագրատ Սրբազանի քարոզը
Այս ընթացքում մենք ունեցել ենք և՛ ձեռքբերումներ, և՛ կորուստներ, ունեցել ենք մեծ նվաճումներ, ունեցել ենք մեր հայրենիքի մի մեծ հատվածը հետ վերադարձնելու մեծ ճանապարհորդություն, ունեցել ենք զանազան դժվարություններ, տառապանքի ուղիներ, և կրելով այդ բոլորը՝ տեսիլքն ենք ունեցել պետություն և պետականություն կառուցելու. երբեմն և միգուցե շատ հաճախ դավաճանել ենք այդ տեսիլքին, ինքնախաբեություն ենք ունեցել, սակայն այդ ամենով հանդերձ նաև պետական կառույցներն ենք ստեղծել։ Շատ բան ենք ստեղծել մեր իրականության մեջ, որից չենք կարող հրաժարվել։ Ստեղծել ենք և՛ բարին, և՛ չարը, որից մենք իրավունք չունենք հրաժարվելու։ Եթե ընդունելու ենք բարիքի ստեղծումը, ուրեմն մենք անխուսափելիորեն կոչված ենք նաև ընդունելու այն վատն ու չարը, որ դարձյալ մենք ենք ստեղծել։ Եթե չենք ընդունելու երկրորդ բաժինը, ապա առաջինն իմաստ չունի, որովհետև դրա գնահատականը չենք կարող տալ:
․․․ Միայն հռչակելը բավարար չէ, հռչակելը՝ որպես ակտ, որպես փաստ, երևույթ, այլ առավել կարևոր է նաև այդ հռչակվածի համաձայն ընթանալը և գործելը: Միայն հռչակելը բավարար չէ, որպեսզի այդ սկզբունքները բարի լինեն. դրանք կարող են մեռած գրեր լինել, եթե չգործադրվեն։
․․․ Տեսիլքը դառնում է պատասխանատվություն. պատասխանատվություն՝ ամեն քայլի, ամեն իրականացված կամ չիրականացված գործի հանդեպ, այլապես գիրը կսպանի․ թուղթը կմնա թուղթ, հռչակումն էլ կմնա հռչակում, եթե այդ բոլորը մեր կյանքում չիրականացնենք և չկիրառենք։
Մենք, որպես մեղավոր մարդիկ, ցանկությունն ունենք Աստծո հետ ապրելու, բայց արդյո՞ք ամբողջությամբ՝ մեր կյանքով ու գործով, մեր վկայությամբ, հավատարմությամբ ապրում ենք իր հետ։ Ցանկանո՞ւմ ենք, որ այդպես լինի, թե՞ այդպես ապրում ենք։ ․․․ Երբեմն այնպիսի պատասխանատվություն ենք ուզում ստանձնել, որն ինքնին ծառայում է անպատասխանատու լինելուն։ Պատասխանատու անպատասխանատվության լավագույն արտահայտությունը և միջավայրը, որի մեջ այսօր բոլորս
Մենք, որպես մեղավոր մարդիկ, ցանկությունն ունենք Աստծո հետ ապրելու, բայց արդյո՞ք ամբողջությամբ՝ մեր կյանքով ու գործով, մեր վկայությամբ, հավատարմությամբ ապրում ենք իր հետ։ Ցանկանո՞ւմ ենք, որ այդպես լինի, թե՞ այդպես ապրում ենք։
․․․ Երբեմն այնպիսի պատասխանատվություն ենք ուզում ստանձնել, որն ինքնին ծառայում է անպատասխանատու լինելուն։ Պատասխանատու անպատասխանատվության լավագույն արտահայտությունը և միջավայրը, որի մեջ այսօր բոլորս ենք ապրում, մեր սոցիալական ցանցերն են, որոնք դարձել են վախկոտների անվախության օջախը, որոնք դարձել են տկարամիտների ամենաիմաստուն դրսևորում ունենալու վայրը, որոնք դարձել են անդիմագիծների ինքնանկարագիր ունենալու լավագույն տեսարանը։ Մարդիկ, որոնք կարծում են, թե պատասխանատու են, բայց ամենաանպատասխանատու պատասխանատվությունն են կրում։
Մենք, որպես մեղավոր մարդիկ, ցանկությունն ունենք Աստծո հետ ապրելու, բայց արդյո՞ք ամբողջությամբ՝ մեր կյանքով ու գործով, մեր վկայությամբ, հավատարմությամբ ապրում ենք իր հետ։ Ցանկանո՞ւմ ենք, որ այդպես լինի, թե՞ այդպես ապրում ենք։
․․․ Երբեմն այնպիսի պատասխանատվություն ենք ուզում ստանձնել, որն ինքնին ծառայում է անպատասխանատու լինելուն։ Պատասխանատու անպատասխանատվության լավագույն արտահայտությունը և միջավայրը, որի մեջ այսօր բոլորս ենք ապրում, մեր սոցիալական ցանցերն են, որոնք դարձել են վախկոտների անվախության օջախը, որոնք դարձել են տկարամիտների ամենաիմաստուն դրսևորում ունենալու վայրը, որոնք դարձել են անդիմագիծների ինքնանկարագիր ունենալու լավագույն տեսարանը։ Մարդիկ, որոնք կարծում են, թե պատասխանատու են, բայց ամենաանպատասխանատու պատասխանատվությունն են կրում։
Ո՞ր արժեքներն են մեզ կապում Աստծո հետ: Ի՞նչն է, որ մեզ իսկապես հավատքի զգացում է տալիս․ մշակո՞ւյթն է, մեր կենցաղավարությո՞ւնն է, մեր սեփական ջանքերով Աստծված փնտրելու հայտնագործությունը կամ հայտնությո՞ւնը, ավանդության միջից եկած զանազան արտահայտությունները կամ ինքնաարտահայտություննե՞րը՝ տարբեր տեսքերով և տարբեր կերպերով, զորօրինակ՝ մոմավառությունը կամ այլ բարեպաշտական սովորություններ, որոնք շատ հաճախ տեղի են ունենում առանց նույնիսկ
Շողակաթ Սուրբ Էջմիածնի տոն․ Գոշավանք․ Բագրատ Սրբազանի քարոզը
Ո՞ր արժեքներն են մեզ կապում Աստծո հետ: Ի՞նչն է, որ մեզ իսկապես հավատքի զգացում է տալիս․ մշակո՞ւյթն է, մեր կենցաղավարությո՞ւնն է, մեր սեփական ջանքերով Աստծված փնտրելու հայտնագործությունը կամ հայտնությո՞ւնը, ավանդության միջից եկած զանազան արտահայտությունները կամ ինքնաարտահայտություննե՞րը՝ տարբեր տեսքերով և տարբեր կերպերով, զորօրինակ՝ մոմավառությունը կամ այլ բարեպաշտական սովորություններ, որոնք շատ հաճախ տեղի են ունենում առանց նույնիսկ անդրադառնալու, որ դրանք միջոց և գործիք են Աստծո հետ ինչ-որ ձևով առնչվելու։ Արդյո՞ք այս բոլորի մեջ մենք հռչակում ենք՝ ասելով․ Դո՛ւ ես Քրիստոսը, կենդանի Աստծո որդին։ Այդյո՞ք սա մեզ համար կարևոր հայտարարություն և չափանիշ է։ Արդյո՞ք մենք ուզում ենք, որ այդպես լինի, թե՞ պատկերացնում ենք Աստծուն այնպես, ինչպես մենք ենք ցանկանում: Այսօրվա՝ Շողակաթ Սուրբ Էջմիածնի տոնը մեզ հենց այդ բաժանարար գծի մասին է պատմում․ Սուրբ Գրիգոր Լուսավորչի տեսիլքի մասին է պատմում մեզ, ով իր աղոթքի և մեծ ձգտումի մեջ ունեցավ մեծ լույսի տեսիլքը, որով Քրիստոս իջավ Հայաստան աշխարհ, հարվածեց գետնին և ասաց՝ այստեղ Իմ անունով տաճար կկառուցեք։ Եվ այդ լույսը տարածվեց ողջ շրջակայքով, որտեղ այսօր կանգած են Սուրբ Գայանե, Սուրբ Հռիփսիմե, Սուրբ Շողակաթ եկեղեցիները։ Այդ լույսի, այդ շողի կաթոցն էր, որ հիմքը դրեց ՆՈՐ ՀԱՅՈՒԹՅԱՆ, նոր մտածումների, նոր ապրումների, նոր զգացումների, նոր հանձնառության, նոր կենցաղավարության և ընդհանրապես՝ նոր կյանքի և նոր սկզբի։
… Այն մտքով, որ Դուք եկել եք այստեղ, անպայման չի նշանակում, որ ճիշտ եք եկել։ Ձեր այստեղ գտնվելը ձեզ օգուտ չէ անպայման, հիշե՛ք սա։ Որովհետև ես չեմ կարծում, որ ամենամաքուր մտքով եք այստեղ գտնվում․․․ ․․․ Ձեզ շատ եմ խնդրում, ժողովուրդ ջան, երբ ուզում եք աղոթքի գնալ, կամ ձեր պատկերացրած աղոթքին եք ուզում գնալ՝ հրաժարվեք ամեն ինչից։
… Ժողովո՛ւրդ ջան, պատասխանատվություն կրեք կյանքում, պատասխանատվություն՝ բոլոր առումներով․ պատասխանատվություն կյանքի նկատմամբ, պատասխանատվություն միմյանց նկատմամբ և պատասխանատվություն Աստծո նկատմամբ՝ Իր ճանապարհից դուրս չգալու նկատմամբ։
Բագրատ եպիսկոպոս Գալստանյան
Շողակաթ Սուրբ Էջմիածնի տոն․ Գոշավանք․ Բագրատ Սրբազանի քարոզը
Ո՞ր արժեքներն են մեզ կապում Աստծո հետ: Ի՞նչն է, որ մեզ իսկապես հավատքի զգացում է տալիս․ մշակո՞ւյթն է, մեր կենցաղավարությո՞ւնն է, մեր սեփական ջանքերով Աստծված փնտրելու հայտնագործությունը կամ հայտնությո՞ւնը, ավանդության միջից եկած զանազան արտահայտությունները կամ ինքնաարտահայտություննե՞րը՝ տարբեր տեսքերով և տարբեր կերպերով, զորօրինակ՝ մոմավառությունը կամ այլ բարեպաշտական սովորություններ, որոնք շատ հաճախ տեղի են ունենում առանց նույնիսկ անդրադառնալու, որ դրանք միջոց և գործիք են Աստծո հետ ինչ-որ ձևով առնչվելու։ Արդյո՞ք այս բոլորի մեջ մենք հռչակում ենք՝ ասելով․ Դո՛ւ ես Քրիստոսը, կենդանի Աստծո որդին։ Այդյո՞ք սա մեզ համար կարևոր հայտարարություն և չափանիշ է։ Արդյո՞ք մենք ուզում ենք, որ այդպես լինի, թե՞ պատկերացնում ենք Աստծուն այնպես, ինչպես մենք ենք ցանկանում: Այսօրվա՝ Շողակաթ Սուրբ Էջմիածնի տոնը մեզ հենց այդ բաժանարար գծի մասին է պատմում․ Սուրբ Գրիգոր Լուսավորչի տեսիլքի մասին է պատմում մեզ, ով իր աղոթքի և մեծ ձգտումի մեջ ունեցավ մեծ լույսի տեսիլքը, որով Քրիստոս իջավ Հայաստան աշխարհ, հարվածեց գետնին և ասաց՝ այստեղ Իմ անունով տաճար կկառուցեք։ Եվ այդ լույսը տարածվեց ողջ շրջակայքով, որտեղ այսօր կանգած են Սուրբ Գայանե, Սուրբ Հռիփսիմե, Սուրբ Շողակաթ եկեղեցիները։ Այդ լույսի, այդ շողի կաթոցն էր, որ հիմքը դրեց ՆՈՐ ՀԱՅՈՒԹՅԱՆ, նոր մտածումների, նոր ապրումների, նոր զգացումների, նոր հանձնառության, նոր կենցաղավարության և ընդհանրապես՝ նոր կյանքի և նոր սկզբի։
… Այն մտքով, որ Դուք եկել եք այստեղ, անպայման չի նշանակում, որ ճիշտ եք եկել։ Ձեր այստեղ գտնվելը ձեզ օգուտ չէ անպայման, հիշե՛ք սա։ Որովհետև ես չեմ կարծում, որ ամենամաքուր մտքով եք այստեղ գտնվում․․․ ․․․ Ձեզ շատ եմ խնդրում, ժողովուրդ ջան, երբ ուզում եք աղոթքի գնալ, կամ ձեր պատկերացրած աղոթքին եք ուզում գնալ՝ հրաժարվեք ամեն ինչից։
… Ժողովո՛ւրդ ջան, պատասխանատվություն կրեք կյանքում, պատասխանատվություն՝ բոլոր առումներով․ պատասխանատվություն կյանքի նկատմամբ, պատասխանատվություն միմյանց նկատմամբ և պատասխանատվություն Աստծո նկատմամբ՝ Իր ճանապարհից դուրս չգալու նկատմամբ։
Վե՛ր կաց, վերցրո՛ւ մահիճդ և գնա․․․ Այդ չորս հոգին էին, որ անդամալույծին բժշկության առաջնորդեցին։ Այդ մարդն անդամալույծ էր ու ինքն իրեն չէր կարող շարժվել և կարիքն ուներ մարդկանց, որոնք կբարձրացնեին նրան, կտանեին, և դա դեռ բավարար չէ՝ առաստաղից էլ կիջեցնեին վար։ Սա է համայնքի, համայնքային կյանքի ուժը, կարողությունը, ամբողջ էությունն ու բովանդակությունը։ ․․․ 21-րդ դարը,
Վե՛ր կաց, վերցրո՛ւ մահիճդ և գնա․ Բագրատ Սրբազանի քարոզը
Վե՛ր կաց, վերցրո՛ւ մահիճդ և գնա․․․ Այդ չորս հոգին էին, որ անդամալույծին բժշկության առաջնորդեցին։ Այդ մարդն անդամալույծ էր ու ինքն իրեն չէր կարող շարժվել և կարիքն ուներ մարդկանց, որոնք կբարձրացնեին նրան, կտանեին, և դա դեռ բավարար չէ՝ առաստաղից էլ կիջեցնեին վար։ Սա է համայնքի, համայնքային կյանքի ուժը, կարողությունը, ամբողջ էությունն ու բովանդակությունը։
․․․ 21-րդ դարը, վստահաբար, մարդու ինքնասպանության ժամանակն է։ Ամբողջ գաղափարաբանությունը միտված է սրան՝ նոր մարդ ստեղծելու՝ տեխնոլոգիապես զինված, բոլոր տեսակի տեխնոկրատական չափանիշներն ունեցող մարդ ստեղծելու՝ զրկելով մարդուն մարդ լինելու էությունից։ Տեխնոլոգիական զարգացումը մարդուն մարդ չի դարձնելու, լավագույն դեպքում՝ կյանքի բարելավված պայմաններ ապահովի, սակայն դա չի բնորոշելու իր մարդ լինելը։
Եկեղեցին երբեք դեմ չէ տեխնոլոգիական զարգացումներին։ Հակառակը՝ որքան զարգանում է գիտությունը, որքան զարգանում է տեխնոլոգիան, այնքան փաստվում է Աստծո գոյությունը, Աստծո ներկայությունը, Աստծո մասին մեր խոսքի ճշմարտացիությունը։ Գիտության և հավատքի միջև բախում բացարձակ գոյություն չունի։ Մեկը՝ գիտությունը՝ ձգտում է դեպի արարչագործությունը, մյուսը՝ դեպի Արարիչը։ Եվ այստեղ ոչ թե բախում գոյություն ունի, այլ՝ լրացում։ Գիտության և հավատքի կատարյալ միությունն է ստեղծում մարդուն։
Եվ մենք այսօր, կարծելով, թե ամենամեծ բանն ենք անում, փորձում ենք տեխնիկական զինվածությամբ էակ պատրաստել, որը կարող է վերածվել ռոբոտի։ Որևէ մեկը կարո՞ղ է ապրել առանց մարդու հանդեպ զգացումի, առանց սիրո ապրումի, առանց անգամ ատելության ապրումի, առանց բոլոր այն հարաբերությունների, որ մարդկանց միջև հաստատված են այս համայնքի կյանքում։ Կարո՞ղ է մարդ այդպես ապրել։
Սա, իհարկե, երբեք չի նշանակում թերագնահատել ո՛չ գիտությունը, ո՛չ գիտական նվաճումները, ո՛չ էլ՝ տեխնոլոգիական այս մեծ առաջընթացը, որոնք իրենք էլ դարձյալ աստվածային շնորհ են, որովհետև տրված են մարդու բանականության միջոցով, և այդ բանականության կայծը աստվածային կայծ է։
․․․ Առանց հոգևոր բժշկության գոյություն չունի մարմնավոր բժշկություն։ Մարմնավոր ասելով՝ ի նկատի ունեմ մեր ամբողջ կյանքն իր բոլոր հարաբերություններով՝ թե՛ մեր զանազան տեսակի հիվանդություններով, և թե՛ մեր այն հիվանդություններով, որոնցով մենք կապանքված ենք մեր հարաբերությունների մեջ՝ եսասիրության պատրանքներով, մարդկանց կյանքը ձախողելու պատրանքներով, վնասելու, չարություն անելու, բամբասելու՝ երբ մեր լեզումները մեր մտքերից առաջ են այլևս, որոշելու, որ իրավունք ունենք ուրիշի կյանքի մեջ որոշակի մասնակցություն ունենալ, որի կարիքը ոչ ոք չի զգում և ոչ ոք էլ չի հրավիրել իրենց կյանքում մասնակից լինել, հերոսանալու մի տեղում, որի անհրաժեշտությունը բացարձակ չկա, փորձելու փրկել մեկին, որը փրկության կարիքը չունի․ մի խոսքով՝ պարտադրելու ինքներս մեզ՝ մեր բոլոր աշխարհային կապանքներով՝ փչացնելով թե՛ մեր և թե՛ ուրիշի կյանքը։
Առանց հոգևոր փոփոխության, առանց հավատքի ջերմության, առանց ինքնաքննության ոչ ոք չի կարող իր մահիճը վերցնել և քայլել՝ այն մահիճը, որի ստեղծողն ինքն է և որի մեջ ինքը գտնվում է։
Բագրատ եպիսկոպոս Գալստանյան
Վե՛ր կաց, վերցրո՛ւ մահիճդ և գնա․ Բագրատ Սրբազանի քարոզը
Վե՛ր կաց, վերցրո՛ւ մահիճդ և գնա․․․ Այդ չորս հոգին էին, որ անդամալույծին բժշկության առաջնորդեցին։ Այդ մարդն անդամալույծ էր ու ինքն իրեն չէր կարող շարժվել և կարիքն ուներ մարդկանց, որոնք կբարձրացնեին նրան, կտանեին, և դա դեռ բավարար չէ՝ առաստաղից էլ կիջեցնեին վար։ Սա է համայնքի, համայնքային կյանքի ուժը, կարողությունը, ամբողջ էությունն ու բովանդակությունը։
․․․ 21-րդ դարը, վստահաբար, մարդու ինքնասպանության ժամանակն է։ Ամբողջ գաղափարաբանությունը միտված է սրան՝ նոր մարդ ստեղծելու՝ տեխնոլոգիապես զինված, բոլոր տեսակի տեխնոկրատական չափանիշներն ունեցող մարդ ստեղծելու՝ զրկելով մարդուն մարդ լինելու էությունից։ Տեխնոլոգիական զարգացումը մարդուն մարդ չի դարձնելու, լավագույն դեպքում՝ կյանքի բարելավված պայմաններ ապահովի, սակայն դա չի բնորոշելու իր մարդ լինելը։
Եկեղեցին երբեք դեմ չէ տեխնոլոգիական զարգացումներին։ Հակառակը՝ որքան զարգանում է գիտությունը, որքան զարգանում է տեխնոլոգիան, այնքան փաստվում է Աստծո գոյությունը, Աստծո ներկայությունը, Աստծո մասին մեր խոսքի ճշմարտացիությունը։ Գիտության և հավատքի միջև բախում բացարձակ գոյություն չունի։ Մեկը՝ գիտությունը՝ ձգտում է դեպի արարչագործությունը, մյուսը՝ դեպի Արարիչը։ Եվ այստեղ ոչ թե բախում գոյություն ունի, այլ՝ լրացում։ Գիտության և հավատքի կատարյալ միությունն է ստեղծում մարդուն։
Եվ մենք այսօր, կարծելով, թե ամենամեծ բանն ենք անում, փորձում ենք տեխնիկական զինվածությամբ էակ պատրաստել, որը կարող է վերածվել ռոբոտի։ Որևէ մեկը կարո՞ղ է ապրել առանց մարդու հանդեպ զգացումի, առանց սիրո ապրումի, առանց անգամ ատելության ապրումի, առանց բոլոր այն հարաբերությունների, որ մարդկանց միջև հաստատված են այս համայնքի կյանքում։ Կարո՞ղ է մարդ այդպես ապրել։
Սա, իհարկե, երբեք չի նշանակում թերագնահատել ո՛չ գիտությունը, ո՛չ գիտական նվաճումները, ո՛չ էլ՝ տեխնոլոգիական այս մեծ առաջընթացը, որոնք իրենք էլ դարձյալ աստվածային շնորհ են, որովհետև տրված են մարդու բանականության միջոցով, և այդ բանականության կայծը աստվածային կայծ է։
․․․ Առանց հոգևոր բժշկության գոյություն չունի մարմնավոր բժշկություն։ Մարմնավոր ասելով՝ ի նկատի ունեմ մեր ամբողջ կյանքն իր բոլոր հարաբերություններով՝ թե՛ մեր զանազան տեսակի հիվանդություններով, և թե՛ մեր այն հիվանդություններով, որոնցով մենք կապանքված ենք մեր հարաբերությունների մեջ՝ եսասիրության պատրանքներով, մարդկանց կյանքը ձախողելու պատրանքներով, վնասելու, չարություն անելու, բամբասելու՝ երբ մեր լեզումները մեր մտքերից առաջ են այլևս, որոշելու, որ իրավունք ունենք ուրիշի կյանքի մեջ որոշակի մասնակցություն ունենալ, որի կարիքը ոչ ոք չի զգում և ոչ ոք էլ չի հրավիրել իրենց կյանքում մասնակից լինել, հերոսանալու մի տեղում, որի անհրաժեշտությունը բացարձակ չկա, փորձելու փրկել մեկին, որը փրկության կարիքը չունի․ մի խոսքով՝ պարտադրելու ինքներս մեզ՝ մեր բոլոր աշխարհային կապանքներով՝ փչացնելով թե՛ մեր և թե՛ ուրիշի կյանքը։
Առանց հոգևոր փոփոխության, առանց հավատքի ջերմության, առանց ինքնաքննության ոչ ոք չի կարող իր մահիճը վերցնել և քայլել՝ այն մահիճը, որի ստեղծողն ինքն է և որի մեջ ինքը գտնվում է։
Այսօր «ընտանիք» հասկացության վերաձևակերպման և ձևավորման նոր սահմանումներ են տրվում, որ ընտանիքը ոչ թե սիրո միության, այդ սիրո մեջ հավասարության, մրցակցության բացասության և բացառության վայրն է, այլ իրավունքների գործադրության վայր՝ կնոջ իրավունքի, տղամարդու իրավունքի, երեխաների իրավունքի և այլն։ Ինչի՞ է սա հանգեցնում մեր մտքի մեջ։ Հանգեցնում է ոչ թե կնոջ և տղամարդու՝ միմյանց լրացնելու գաղափարին,
Ընտանիքի, ամուսնության և համայնքի մասին Բագրատ Սրբազանի քարոզը
Այսօր «ընտանիք» հասկացության վերաձևակերպման և ձևավորման նոր սահմանումներ են տրվում, որ ընտանիքը ոչ թե սիրո միության, այդ սիրո մեջ հավասարության, մրցակցության բացասության և բացառության վայրն է, այլ իրավունքների գործադրության վայր՝ կնոջ իրավունքի, տղամարդու իրավունքի, երեխաների իրավունքի և այլն։ Ինչի՞ է սա հանգեցնում մեր մտքի մեջ։ Հանգեցնում է ոչ թե կնոջ և տղամարդու՝ միմյանց լրացնելու գաղափարին, այլ միմյանց հետ մրցելու գաղափարին, որում այլևս ԸՆՏԱՆԻՔ գոյություն չունի։
․․․ Ամուսնությունը ՍԻՐՈ մասին է, սիրո կենսագրության մասին է։ Ընտանիքը երկու անձանց՝ կնոջ և տղամարդու սիրո մասին է։ Զավակներն այդ սիրո օրհնության հետագա արդյունքն են և ոչ թե գերնպատակը։ Գերնպատակը սիրո միություն կազմելն է։
․․․ Այսօրվա աշխարհի պատերազմը համայնքի հետ է՝ համայնքի գաղափարի դեմ, որովհետև մարդն իր բնական զգացումով ինքնադրսևորվում, ինքնաարտահայտվում է, ինքնաիրացվում է համայնքի մեջ։ Առանց մյուս մարդու մարդ գոյություն չունի։ Անհատ, մեկուսի մարդն արժեք չէ ինքն իրենով՝ ամբողջության մեջ։
Բագրատ եպիսկոպոս Գալստանյան
Ընտանիքի, ամուսնության և համայնքի մասին Բագրատ Սրբազանի քարոզը
Այսօր «ընտանիք» հասկացության վերաձևակերպման և ձևավորման նոր սահմանումներ են տրվում, որ ընտանիքը ոչ թե սիրո միության, այդ սիրո մեջ հավասարության, մրցակցության բացասության և բացառության վայրն է, այլ իրավունքների գործադրության վայր՝ կնոջ իրավունքի, տղամարդու իրավունքի, երեխաների իրավունքի և այլն։ Ինչի՞ է սա հանգեցնում մեր մտքի մեջ։ Հանգեցնում է ոչ թե կնոջ և տղամարդու՝ միմյանց լրացնելու գաղափարին, այլ միմյանց հետ մրցելու գաղափարին, որում այլևս ԸՆՏԱՆԻՔ գոյություն չունի։
․․․ Ամուսնությունը ՍԻՐՈ մասին է, սիրո կենսագրության մասին է։ Ընտանիքը երկու անձանց՝ կնոջ և տղամարդու սիրո մասին է։ Զավակներն այդ սիրո օրհնության հետագա արդյունքն են և ոչ թե գերնպատակը։ Գերնպատակը սիրո միություն կազմելն է։
․․․ Այսօրվա աշխարհի պատերազմը համայնքի հետ է՝ համայնքի գաղափարի դեմ, որովհետև մարդն իր բնական զգացումով ինքնադրսևորվում, ինքնաարտահայտվում է, ինքնաիրացվում է համայնքի մեջ։ Առանց մյուս մարդու մարդ գոյություն չունի։ Անհատ, մեկուսի մարդն արժեք չէ ինքն իրենով՝ ամբողջության մեջ։
Տերն է իմ լույսը և կյանքը, ես ումի՞ց եմ երկյուղելու / Տերն է իմ կյանքի ապավենը, ես ումի՞ց եմ դողալու… (Սաղմոս 26.1) Սաղմոսերգուի համոզված աղոթք-հայտարարությունը մեր շուրթերին, մեր հոգու մեջ, մեր կյանքի կարևոր հանգրվանին, ծնկաչոք, արցունքով, անարժանության զգացումով 25 տարի առաջ այս օրը՝ մեր Տեր Հիսուս Քրիստոսի պայծառակերպության օրը հոգելույս Գարեգին առաջին հայրապետի ձեռքով ձեռնադրվեցինք,
Պայծառակերպության տոն․ Բագրատ Սրբազանի ձեռնադրության 25 ամյակ․ Բերդի Սուրբ Հովհաննես եկեղեցի․ Քարոզ
Տերն է իմ լույսը և կյանքը, ես ումի՞ց եմ երկյուղելու / Տերն է իմ կյանքի ապավենը, ես ումի՞ց եմ դողալու… (Սաղմոս 26.1)
Սաղմոսերգուի համոզված աղոթք-հայտարարությունը մեր շուրթերին, մեր հոգու մեջ, մեր կյանքի կարևոր հանգրվանին, ծնկաչոք, արցունքով, անարժանության զգացումով 25 տարի առաջ այս օրը՝ մեր Տեր Հիսուս Քրիստոսի պայծառակերպության օրը հոգելույս Գարեգին առաջին հայրապետի ձեռքով ձեռնադրվեցինք, օծվեցինք և կոչվեցինք քահանայական ծառայության։
Այդ օրվանից անցել է 25 տարի, և ինձ համար երբեք էլ չի դադարել սաղմոսերգուի ճշմարտագույն հայտարարություն աղոթքը․ Տէր լոյս իմ և կեանք իմ՝ ես յումմէ՞ երկեայց. Տէր ապաւէն կենաց իմոց՝ ես յումմէ՞ դողացայց․․․ (Սաղմոս 26.1)
․․․ Այս օրերն էլ վկայում են, որ երևացող թշնամուն խաղթելու ենք վերջնականապես, մնալու է աներևույթ թշնամին։ Պատերազմը վերջնականապես հաղթելու ենք, բայց Աստված չանի, որ պարտվենք ԽԱՂԱՂՈՒԹՅԱՆԸ։
Բագրատ եպիսկոպոս Գալստանյան
Պայծառակերպության տոն․ Բագրատ Սրբազանի ձեռնադրության 25 ամյակ․ Բերդի Սուրբ Հովհաննես եկեղեցի․ Քարոզ
Տերն է իմ լույսը և կյանքը, ես ումի՞ց եմ երկյուղելու / Տերն է իմ կյանքի ապավենը, ես ումի՞ց եմ դողալու… (Սաղմոս 26.1)
Սաղմոսերգուի համոզված աղոթք-հայտարարությունը մեր շուրթերին, մեր հոգու մեջ, մեր կյանքի կարևոր հանգրվանին, ծնկաչոք, արցունքով, անարժանության զգացումով 25 տարի առաջ այս օրը՝ մեր Տեր Հիսուս Քրիստոսի պայծառակերպության օրը հոգելույս Գարեգին առաջին հայրապետի ձեռքով ձեռնադրվեցինք, օծվեցինք և կոչվեցինք քահանայական ծառայության։
Այդ օրվանից անցել է 25 տարի, և ինձ համար երբեք էլ չի դադարել սաղմոսերգուի ճշմարտագույն հայտարարություն աղոթքը․ Տէր լոյս իմ և կեանք իմ՝ ես յումմէ՞ երկեայց. Տէր ապաւէն կենաց իմոց՝ ես յումմէ՞ դողացայց․․․ (Սաղմոս 26.1)
․․․ Այս օրերն էլ վկայում են, որ երևացող թշնամուն խաղթելու ենք վերջնականապես, մնալու է աներևույթ թշնամին։ Պատերազմը վերջնականապես հաղթելու ենք, բայց Աստված չանի, որ պարտվենք ԽԱՂԱՂՈՒԹՅԱՆԸ։
Այսօր Հայաստանի Հանրապետության՝ անկախ պետության սահմանադրության հաստատման օրն է։ Հենց այս պատճառով էլ, ավանդության համաձայն, գտնվում ենք Գոշավանքում՝ Մխիթար Գոշի հովանու ներքո, ով առանց պետություն ունենալու, առանց որևէ պետական ինստիտուտի աջակցության, առանց բազմահազար մասնագետների և փորձագետների ներգրավվածության, առանց համաշխարհային տարբեր կազմակերպությունների, ինստիտուտների, միջազգային նշանավոր հաստատությունների, խորհրդատվական մաիմինների միջամտության և մասնակցության գրեց իր տեսակով առաջին հայոց
Այսօր Հայաստանի Հանրապետության՝ անկախ պետության սահմանադրության հաստատման օրն է։ Հենց այս պատճառով էլ, ավանդության համաձայն, գտնվում ենք Գոշավանքում՝ Մխիթար Գոշի հովանու ներքո, ով առանց պետություն ունենալու, առանց որևէ պետական ինստիտուտի աջակցության, առանց բազմահազար մասնագետների և փորձագետների ներգրավվածության, առանց համաշխարհային տարբեր կազմակերպությունների, ինստիտուտների, միջազգային նշանավոր հաստատությունների, խորհրդատվական մաիմինների միջամտության և մասնակցության գրեց իր տեսակով առաջին հայոց օրենսգիրքը, այսօրվա լեզվով ասած՝ ՍԱՀՄԱՆԱԴՐՈՒԹՅՈՒՆԸ, որը կոչվում է «Գիրք Դատաստանի» կամ «Դատաստանագիրք»։
․․․Այստեղ է ամփոփված Մխիթար Գոշը, ով հեղինակել է հայոց պետականության տեսիլքը, ով հեղինակել է մարդկանց միջև հարաբերությունների կարգը, ով խոսել է մարդկային հավասար իրավունքների մասին, ով խոսել է հարկային համակարգի մասին, արդար կյանքի, արդար բաշխման, պետական համակարգերի և քաղաքացիների հարաբերության մասին դեռ 12-13-րդ դարերում։
․․․Մխիթար Գոշի բոլոր գործողությունների հիմքը եղել է անսասան հավատքը, բոլոր գործողությունների հիմքը եղել է Քրիստոս։ Ուրիշ ոչ մի բան և ոչ մի արժեք, այլ բացարձակ արժեք որ ՔՐԻՍՏՈՍ Է։ Եվ այդ պատճառով է, որ այդ ծնվածը, այդ կանոնագիրքը, սահմանադրությունը «Դատաստանագիրք» անունով դարձել ոչ կիայն մեր ժողովրդի սեփականությունը, այլ ծառայել շատ այլ ժողովուրդների։
․․․Մենք երկու բանի կարիք ունենք․ – Իսկապես ճանաչել Աստծուն՝ Քրիստոսին, որպես անփոփոխ բացարձակ արժեք՝ Նրան դարձնելու հիմքը մեր բոլոր հարաբերությունների, ապրումների, զգացումների – Եվ այնտեղից բխած՝ գնահատել ինքներս մեզ, գնահատել որպես երկնքի արքայության աշակերտող, ճանաչող օրենսգետներ։
Այսօր Հայաստանի Հանրապետության՝ անկախ պետության սահմանադրության հաստատման օրն է։ Հենց այս պատճառով էլ, ավանդության համաձայն, գտնվում ենք Գոշավանքում՝ Մխիթար Գոշի հովանու ներքո, ով առանց պետություն ունենալու, առանց որևէ պետական ինստիտուտի աջակցության, առանց բազմահազար մասնագետների և փորձագետների ներգրավվածության, առանց համաշխարհային տարբեր կազմակերպությունների, ինստիտուտների, միջազգային նշանավոր հաստատությունների, խորհրդատվական մաիմինների միջամտության և մասնակցության գրեց իր տեսակով առաջին հայոց օրենսգիրքը, այսօրվա լեզվով ասած՝ ՍԱՀՄԱՆԱԴՐՈՒԹՅՈՒՆԸ, որը կոչվում է «Գիրք Դատաստանի» կամ «Դատաստանագիրք»։
․․․Այստեղ է ամփոփված Մխիթար Գոշը, ով հեղինակել է հայոց պետականության տեսիլքը, ով հեղինակել է մարդկանց միջև հարաբերությունների կարգը, ով խոսել է մարդկային հավասար իրավունքների մասին, ով խոսել է հարկային համակարգի մասին, արդար կյանքի, արդար բաշխման, պետական համակարգերի և քաղաքացիների հարաբերության մասին դեռ 12-13-րդ դարերում։
․․․Մխիթար Գոշի բոլոր գործողությունների հիմքը եղել է անսասան հավատքը, բոլոր գործողությունների հիմքը եղել է Քրիստոս։ Ուրիշ ոչ մի բան և ոչ մի արժեք, այլ բացարձակ արժեք որ ՔՐԻՍՏՈՍ Է։ Եվ այդ պատճառով է, որ այդ ծնվածը, այդ կանոնագիրքը, սահմանադրությունը «Դատաստանագիրք» անունով դարձել ոչ կիայն մեր ժողովրդի սեփականությունը, այլ ծառայել շատ այլ ժողովուրդների։
․․․Մենք երկու բանի կարիք ունենք․ – Իսկապես ճանաչել Աստծուն՝ Քրիստոսին, որպես անփոփոխ բացարձակ արժեք՝ Նրան դարձնելու հիմքը մեր բոլոր հարաբերությունների, ապրումների, զգացումների – Եվ այնտեղից բխած՝ գնահատել ինքներս մեզ, գնահատել որպես երկնքի արքայության աշակերտող, ճանաչող օրենսգետներ։
«Չի լինելու խաղաղություն, եթե մեր գործած յուրաքանչյուր քայլի համար զղջում ու ապաշխարություն չունենանք։ Ուրիշ բանալի չկա։ Խոսում ենք կյանքի բարելավման, բարեկեցության մասին։ Ինչպե՞ս է լինելու կյանքի բարեկեցությունը․ օրենքների ձևակերպմամբ, կյանքում տեղ գտած զանազան արատներից հրաժարմամբ, այսինքն՝ ապաշխարելով ու մաքրվելով, ներառականությամբ՝ յուրաքանչյուրին ըստ իր կարողությունների կյանքի մեջ ներառելով։ Եվ այս բոլորը՝ յուրաքանչյուրիս պատասխանատվությամբ, ի վերջո, բերում
«Չի լինելու խաղաղություն, եթե մեր գործած յուրաքանչյուր քայլի համար զղջում ու ապաշխարություն չունենանք։ Ուրիշ բանալի չկա։ Խոսում ենք կյանքի բարելավման, բարեկեցության մասին։ Ինչպե՞ս է լինելու կյանքի բարեկեցությունը․ օրենքների ձևակերպմամբ, կյանքում տեղ գտած զանազան արատներից հրաժարմամբ, այսինքն՝ ապաշխարելով ու մաքրվելով, ներառականությամբ՝ յուրաքանչյուրին ըստ իր կարողությունների կյանքի մեջ ներառելով։ Եվ այս բոլորը՝ յուրաքանչյուրիս պատասխանատվությամբ, ի վերջո, բերում է կյանքի բարեկեցության։ Երբ բոլորս հասկանում ենք, որ դիմացինի կյանքի բարեկեցությունը կախված է մեզնից։ Այսինքն՝ շղթայականությունը որևէ տեղ խախտված չէ՝ ոչ միայն անձով պայմանավորված, այլ՝ ինստիտուտներով, համակարգերով, օղակներով, գործողություններով, տրամաբանությամբ, ռազմավարությամբ․ այս բոլորն են, որ մարդու հանրային բարեկեցությունն են ստեղծում։ Սա խորությամբ հոգևոր բովանդակություն ունի՝ մեր վարդապետական ընկալման մեջ բնորոշվելով որպես փրկություն։ Եվ այդ փրկությունն այլ կերպ չէ, քան հենց նույն փոխաբերությամբ՝ մեր կյանքի ներառականությամբ, որպես Եկեղեցու՝ հոգևոր մարմնի անդամներ մեր ներգրավվածությամբ, պատասխանատվությամբ, մեկը մյուսի բեռը կրելով, մեկը մյուսի համար աղոթքով և ամենակարևորը՝ մեկը մյուսի հանդեպ անթաքույց սիրո զգացման արտահայտությամբ։ Այդ պատճառով եմ ասում՝ եթե մենք հանենք այդ կյանքից ապաշխարությունը՝ իր հոգևոր բովանդակությամբ, և աշխարհիկ բովանդակությամբ էլ՝ այդ ինքնասրբագրվելու ճանապարհը, մենք կունենանք քայքայված, անընդհատ մեղադրող և անընդհատ մեղադրվող հասարակություն։ Եվ մենք դադար չենք տա՝ մեզ անընդհատ տրված այդ նշանը տեսնելու․ դեռ էլի նշան կփնտրենք, դեռ էլի կհարցնենք այդ նշանի մասին, դեռ էլի կուզենանք նշան տեսնել, և մեզ համար նորից ու վերստին կհնչի նույն խոսքը, որը չի դադարել երկու հազար տարի․ «Չար և շնացող սերունդ․ այսքան նշան տվեցի ես ձեզ, այսքան ճանապարհով անցաք դուք, այսքան ժառանգություն ստեղծեցիք…այսքանը ոչնչացրեցիք, փչացրեցիք ու այս բոլորից հետո նորից նշա՞ն եք փնտրում»։ — Նշան մի՛ փնտրեք, որովհետև այդ նշանը փնտրելու պատասխանը դաժան է լինելու։ Նշանը արդեն իսկ կա․ այդ նշանի գոյությունը դուք եք, մենք ենք և Աստծո հետ ապրելու ցանկությունը»
Բագրատ եպիսկոպոս Գալստանյան
«Նշան մի փնտրեք». Բագրատ Սրբազանի քարոզը
«Չի լինելու խաղաղություն, եթե մեր գործած յուրաքանչյուր քայլի համար զղջում ու ապաշխարություն չունենանք։ Ուրիշ բանալի չկա։ Խոսում ենք կյանքի բարելավման, բարեկեցության մասին։ Ինչպե՞ս է լինելու կյանքի բարեկեցությունը․ օրենքների ձևակերպմամբ, կյանքում տեղ գտած զանազան արատներից հրաժարմամբ, այսինքն՝ ապաշխարելով ու մաքրվելով, ներառականությամբ՝ յուրաքանչյուրին ըստ իր կարողությունների կյանքի մեջ ներառելով։ Եվ այս բոլորը՝ յուրաքանչյուրիս պատասխանատվությամբ, ի վերջո, բերում է կյանքի բարեկեցության։ Երբ բոլորս հասկանում ենք, որ դիմացինի կյանքի բարեկեցությունը կախված է մեզնից։ Այսինքն՝ շղթայականությունը որևէ տեղ խախտված չէ՝ ոչ միայն անձով պայմանավորված, այլ՝ ինստիտուտներով, համակարգերով, օղակներով, գործողություններով, տրամաբանությամբ, ռազմավարությամբ․ այս բոլորն են, որ մարդու հանրային բարեկեցությունն են ստեղծում։ Սա խորությամբ հոգևոր բովանդակություն ունի՝ մեր վարդապետական ընկալման մեջ բնորոշվելով որպես փրկություն։ Եվ այդ փրկությունն այլ կերպ չէ, քան հենց նույն փոխաբերությամբ՝ մեր կյանքի ներառականությամբ, որպես Եկեղեցու՝ հոգևոր մարմնի անդամներ մեր ներգրավվածությամբ, պատասխանատվությամբ, մեկը մյուսի բեռը կրելով, մեկը մյուսի համար աղոթքով և ամենակարևորը՝ մեկը մյուսի հանդեպ անթաքույց սիրո զգացման արտահայտությամբ։ Այդ պատճառով եմ ասում՝ եթե մենք հանենք այդ կյանքից ապաշխարությունը՝ իր հոգևոր բովանդակությամբ, և աշխարհիկ բովանդակությամբ էլ՝ այդ ինքնասրբագրվելու ճանապարհը, մենք կունենանք քայքայված, անընդհատ մեղադրող և անընդհատ մեղադրվող հասարակություն։ Եվ մենք դադար չենք տա՝ մեզ անընդհատ տրված այդ նշանը տեսնելու․ դեռ էլի նշան կփնտրենք, դեռ էլի կհարցնենք այդ նշանի մասին, դեռ էլի կուզենանք նշան տեսնել, և մեզ համար նորից ու վերստին կհնչի նույն խոսքը, որը չի դադարել երկու հազար տարի․ «Չար և շնացող սերունդ․ այսքան նշան տվեցի ես ձեզ, այսքան ճանապարհով անցաք դուք, այսքան ժառանգություն ստեղծեցիք…այսքանը ոչնչացրեցիք, փչացրեցիք ու այս բոլորից հետո նորից նշա՞ն եք փնտրում»։ — Նշան մի՛ փնտրեք, որովհետև այդ նշանը փնտրելու պատասխանը դաժան է լինելու։ Նշանը արդեն իսկ կա․ այդ նշանի գոյությունը դուք եք, մենք ենք և Աստծո հետ ապրելու ցանկությունը»