Տոներ
Կաթողիկե Սուրբ Էջմիածնի տոն․ Բագրատ Սրբազան․ Քարոզ
Ավարտվեց Արարատյան շաբաթը։ Այն սկսվում է Սուրբ Հռիփսիմյանց կույսերի հիշատակությամբ, այնուհետև շարունակվում Սուրբ Գայանյանց, Սուրբ Հովհաննես Կապարետի և Աթանագինա եպիսկոպոսի, Գրիգոր Լուսավորչի՝ վիրապից ելքի տոներով և ավարտվում Էջմիածնի Մայր Տաճարի հիմնադրության վկայության՝ կաթողիկե Սուրբ Էջմիածնի տոնով։
Այս տոների միջոցով մենք դառնում ենք մասնակիցը հայոց մեծ դարձի պատմության։
—
Տեսանյութով ներկայացնում ենք Տավուշի թեմի այդ ճանապարհորդությունն ու այսօր՝ կաթողիկե Սուրբ Էջմիածնի տոնին Բագատ Սրբազանի քարոզը․
«Սուրբ Գրիգոր Լուսավորչի օրհնությամբ Տրդատ արքան կատարեց հայ մարդու կերպարի ձևակերպման քաղաքակրթական, հոգևոր, քաղաքական, մշակութային, կրթական, սոցիալական՝ բոլոր առումներով ընտրանքը։ Կարատեց այդ ընտրանքը՝ շատ լավ ճանաչելով մեր ժողովրդի հոգևոր բարձր ինքնությունը։ Այդ ընտրանքը չեղավ ոչ մի այլ ուժի հետ․ աջի և ձախի հետ, վերևի և ներքևի հետ։
Այդ ընտրանքն եղավ Աստծո հետ՝ Քրիստոսի հետ։
Այդ ընտրանքը՝ Քրիստոսի ճանապարհով, եղավ հայի հետ, հայի ինքնության հետ։
Այդտեղ չկար ո՛չ վախ, ո՛չ թուլություն, ո՛չ սակարկում, ո՛չ շահարկում։ Այդտեղ կար ԻՆՔՆԱՃԱՆԱՉՈՂՈՒԹՅՈՒՆ և հստակ որոշում ու ընտրություն։ Մենք պետք է կարողանանք գնահատել թե՛ մեր վատը, թե՛ մեր լավը և վերստին այդ նույն ընտրանքը և ընտրությունը կատարենք։ Սուրբ Էջմիածնի Մայր Տաճարի առանցքի շուրջ է դարձել մեր ողջ պատմությունը։
Մեր անձնական և հավաքական, պետական, եկեղեցական, համակարգային հաղթանակները կռվել, ստեղծվել, ծնվել են Սուրբ Էջմիածնի շուրջ և Սուրբ Էջմիածնից»։
Բագրատ եպիսկոպոս Գալստանյան
Իջևանի Սուրբ Ներսես Շնորհալի եկեղեցի
Կաթողիկե Սուրբ Էջմիածնի տոն․ Բագրատ Սրբազան․ Քարոզ
Ավարտվեց Արարատյան շաբաթը։ Այն սկսվում է Սուրբ Հռիփսիմյանց կույսերի հիշատակությամբ, այնուհետև շարունակվում Սուրբ Գայանյանց, Սուրբ Հովհաննես Կապարետի և Աթանագինա եպիսկոպոսի, Գրիգոր Լուսավորչի՝ վիրապից ելքի տոներով և ավարտվում Էջմիածնի Մայր Տաճարի հիմնադրության վկայության՝ կաթողիկե Սուրբ Էջմիածնի տոնով։
Այս տոների միջոցով մենք դառնում ենք մասնակիցը հայոց մեծ դարձի պատմության։
—
Տեսանյութով ներկայացնում ենք Տավուշի թեմի այդ ճանապարհորդությունն ու այսօր՝ կաթողիկե Սուրբ Էջմիածնի տոնին Բագատ Սրբազանի քարոզը․
«Սուրբ Գրիգոր Լուսավորչի օրհնությամբ Տրդատ արքան կատարեց հայ մարդու կերպարի ձևակերպման քաղաքակրթական, հոգևոր, քաղաքական, մշակութային, կրթական, սոցիալական՝ բոլոր առումներով ընտրանքը։ Կարատեց այդ ընտրանքը՝ շատ լավ ճանաչելով մեր ժողովրդի հոգևոր բարձր ինքնությունը։ Այդ ընտրանքը չեղավ ոչ մի այլ ուժի հետ․ աջի և ձախի հետ, վերևի և ներքևի հետ։
Այդ ընտրանքն եղավ Աստծո հետ՝ Քրիստոսի հետ։
Այդ ընտրանքը՝ Քրիստոսի ճանապարհով, եղավ հայի հետ, հայի ինքնության հետ։
Այդտեղ չկար ո՛չ վախ, ո՛չ թուլություն, ո՛չ սակարկում, ո՛չ շահարկում։ Այդտեղ կար ԻՆՔՆԱՃԱՆԱՉՈՂՈՒԹՅՈՒՆ և հստակ որոշում ու ընտրություն։ Մենք պետք է կարողանանք գնահատել թե՛ մեր վատը, թե՛ մեր լավը և վերստին այդ նույն ընտրանքը և ընտրությունը կատարենք։ Սուրբ Էջմիածնի Մայր Տաճարի առանցքի շուրջ է դարձել մեր ողջ պատմությունը։
Մեր անձնական և հավաքական, պետական, եկեղեցական, համակարգային հաղթանակները կռվել, ստեղծվել, ծնվել են Սուրբ Էջմիածնի շուրջ և Սուրբ Էջմիածնից»։
Բագրատ եպիսկոպոս Գալստանյան
Իջևանի Սուրբ Ներսես Շնորհալի եկեղեցի
Լուսավորչի՝ վիրապից ելքի տոն․ Ջուխտակ վանքերի Սուրբ Գրիգոր եկեղեցի
«Այն օրերին, երբ Գրիգոր Լուսավորիչը դուրս էր գալիս Խոր Վիրապից, Հայաստան աշխարհն իր արքայի գլխավորությամբ ընտրեց Աստծո ճանապարհը, ընտրեց Քրիստոսի ճանապարհը։ Մեկ անգամ և ընդմիշտ կատարված ընտրանք էր սա. սա գիտակցված ընտրանք էր: Դա տեղի ունեցավ հայոց արքայի գլխավորությամբ և Սուրբ Գրիգոր Լուսավորիչ հայրապետի ամբողջական ընտրությամբ։
Այս ընտրությունը կատարվեց ի հակակշիռ բոլոր տեսակի երևույթների՝ արևմուտքից, արևելքից, հյուսիսից կամ հարավից եկող։
Նրանք ընտրեցին այդ ճանապարհը և ճշմարտության ճանաչողությունը. ամբողջական հայացքով դեպի քրիստոնեություն դառնալը պատճառ եղավ հրաժարվելու թե՛ արևմուտքից, թե՛ արևելքից, թե՛ հյուսիսից, թե՛ հարավից և վերադառնալու ինքնաճանաչողության՝ դառնալու հայ մարդու իսկատիպ նկարագրի ճանաչողությանը, ինքնության գնահատականին և այդպես գործողություններ կատարելու:
․․․
Առանց մարդու՝ առանց մեզ, Աստված չի անի։ Առանց Աստծո մարդը չի կարողանա անել։
․․․
Կյանքում մեր խնդիրները նրանից են, որ մենք առաջնահերթությունները խառնում ենք երկրորդականների, երրորդականների, տասներորդականների և հարյուրերորդականների հետ։ Մենք ապրում և կարծում ենք, որ այն փոքրիկ, չնչին, կամ գուցե մեզ համար նշանակալի դեպքերը և երևույթները կյանքի ամենաառաջնայինն են՝ առանց քննելու և տեսնելու, որ ավելի մեծ ու կարևոր արժեքներ կան, որոնք առաջնորդելու են մեզ։
Մեզ համար չկա ավելի մեծ արժեք, քան մեր ԱՍՏՎԱԾ, քան մեր ՀԱՅՐԵՆԻՔՆ ու ՊԵՏԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆԸ, քան ՄԵՐ ՆՄԱՆԸ, որի ստեղծագործությունն Աստծո կողմից է եղել։
Պետք է սիրել այս երեքը և առաջնորդվել հենց այս երեքի առաջնային շահով՝ այնպես, ինչպես Սուրբ Գրիգոր Լուսավորիչը, այնպես, ինչպես Տրդատ արքան ժամանակների հեռավորությունից տեսան, հասկացան ու ճանաչեցին Աստծուն՝ այդպիսով փրկելով ժողովրդին, պետականությունն ու պետությունը, և առաջնորդեցին մեզ արդարության ազգ դառնալու կոչումին»։
Բագրատ եպիսկոպոս Գալստանյան
Լուսավորչի՝ վիրապից ելքի տոն․ Ջուխտակ վանքերի Սուրբ Գրիգոր եկեղեցի
«Այն օրերին, երբ Գրիգոր Լուսավորիչը դուրս էր գալիս Խոր Վիրապից, Հայաստան աշխարհն իր արքայի գլխավորությամբ ընտրեց Աստծո ճանապարհը, ընտրեց Քրիստոսի ճանապարհը։ Մեկ անգամ և ընդմիշտ կատարված ընտրանք էր սա. սա գիտակցված ընտրանք էր: Դա տեղի ունեցավ հայոց արքայի գլխավորությամբ և Սուրբ Գրիգոր Լուսավորիչ հայրապետի ամբողջական ընտրությամբ։
Այս ընտրությունը կատարվեց ի հակակշիռ բոլոր տեսակի երևույթների՝ արևմուտքից, արևելքից, հյուսիսից կամ հարավից եկող։
Նրանք ընտրեցին այդ ճանապարհը և ճշմարտության ճանաչողությունը. ամբողջական հայացքով դեպի քրիստոնեություն դառնալը պատճառ եղավ հրաժարվելու թե՛ արևմուտքից, թե՛ արևելքից, թե՛ հյուսիսից, թե՛ հարավից և վերադառնալու ինքնաճանաչողության՝ դառնալու հայ մարդու իսկատիպ նկարագրի ճանաչողությանը, ինքնության գնահատականին և այդպես գործողություններ կատարելու:
․․․
Առանց մարդու՝ առանց մեզ, Աստված չի անի։ Առանց Աստծո մարդը չի կարողանա անել։
․․․
Կյանքում մեր խնդիրները նրանից են, որ մենք առաջնահերթությունները խառնում ենք երկրորդականների, երրորդականների, տասներորդականների և հարյուրերորդականների հետ։ Մենք ապրում և կարծում ենք, որ այն փոքրիկ, չնչին, կամ գուցե մեզ համար նշանակալի դեպքերը և երևույթները կյանքի ամենաառաջնայինն են՝ առանց քննելու և տեսնելու, որ ավելի մեծ ու կարևոր արժեքներ կան, որոնք առաջնորդելու են մեզ։
Մեզ համար չկա ավելի մեծ արժեք, քան մեր ԱՍՏՎԱԾ, քան մեր ՀԱՅՐԵՆԻՔՆ ու ՊԵՏԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆԸ, քան ՄԵՐ ՆՄԱՆԸ, որի ստեղծագործությունն Աստծո կողմից է եղել։
Պետք է սիրել այս երեքը և առաջնորդվել հենց այս երեքի առաջնային շահով՝ այնպես, ինչպես Սուրբ Գրիգոր Լուսավորիչը, այնպես, ինչպես Տրդատ արքան ժամանակների հեռավորությունից տեսան, հասկացան ու ճանաչեցին Աստծուն՝ այդպիսով փրկելով ժողովրդին, պետականությունն ու պետությունը, և առաջնորդեցին մեզ արդարության ազգ դառնալու կոչումին»։
Բագրատ եպիսկոպոս Գալստանյան