Արցախ
Հայրենիք ենք կորցրել։ Հայրենիքի վերականգնումը կլինի այն հուշամատյանը, որ գրված կլինի Կյանքի գրքում
Մենք իրավունք չունենք հերոսացումը ողբերգության վերածելու, վիշտը՝ կորստի, ցավը՝ ինքնասպանության: Մենք միայն մեր տղաներին չենք ճանապարհել արքայություն, մեր տղաներն անմահ են, մենք Հայրենիք ենք կորցրել։
Հայրենիքի վերականգնումը կլինի այն մեծ հուշամատյանը, որ գրված կլինի Կյանքի գրքում, և կլինի այն մեծ նվերը մեր անմահներին, ովքեր գնացել են հաղթանակի տեսիլքով, ովքեր մեզ նման պարտություն չեն տեսել, դառնությունը ցմրուր չեն քամել։
Իրենք հաղթանակած են, մե’նք ենք պարտված, իրենք անմահացած են, մե’նք ենք մոխրացած։ Խաղաղության դարաշրջանն այսպես պետք է լինի և ուրիշ ոչ մի կերպ, – Բագրատ եպիսկոպոս Գալստանյան։
Հայրենիք ենք կորցրել։ Հայրենիքի վերականգնումը կլինի այն հուշամատյանը, որ գրված կլինի Կյանքի գրքում
Մենք իրավունք չունենք հերոսացումը ողբերգության վերածելու, վիշտը՝ կորստի, ցավը՝ ինքնասպանության: Մենք միայն մեր տղաներին չենք ճանապարհել արքայություն, մեր տղաներն անմահ են, մենք Հայրենիք ենք կորցրել։
Հայրենիքի վերականգնումը կլինի այն մեծ հուշամատյանը, որ գրված կլինի Կյանքի գրքում, և կլինի այն մեծ նվերը մեր անմահներին, ովքեր գնացել են հաղթանակի տեսիլքով, ովքեր մեզ նման պարտություն չեն տեսել, դառնությունը ցմրուր չեն քամել։
Իրենք հաղթանակած են, մե’նք ենք պարտված, իրենք անմահացած են, մե’նք ենք մոխրացած։ Խաղաղության դարաշրջանն այսպես պետք է լինի և ուրիշ ոչ մի կերպ, – Բագրատ եպիսկոպոս Գալստանյան։
«Հանուն իմ կյանքի» հուշամատյանի շնորհանդեսը` նվիրված Տավուշի նահատակ զավակներին
Սիրելիներ, «Հանուն իմ կյանքի» այս հուշամատյանը պատմում է տավուշեցի մեր հերոսների մասին, ովքեր նայեցին մահվան աչքերին և հաղթեցին նրան՝ իրենց կյանքն ընծայելով Հայրենիքի սուրբ զոհասեղանին՝ իմ և բոլորիս համար, մեր հավատքի, արժանապատվության և այս արևի ներքո վեհորեն ապրելու տեսիլքով:
Այս Հուշամատյանի էջերից՝ ինչպես երկնքից, իրենց լուսավոր և պարտադրող հայացքներով նրանք նայում են մեզ՝ աչք առ աչք, հոգի առ հոգի և իրենց պատգամն ու ուղերձն են հղում իրենց երկնային բնակարաններից:
Մենք այսօր իրավունք չունենք հերոսացումը ողբերգության վերածելու, վիշտը՝ կորստի, ցավը՝ ինքնասպանության: Մենք կոչում ունենք նույնանալու նրանց հետ և արժանի դառնալու նրանց սրբացած արյանը և կյանքին՝ պատասխանատվություն կրելով նրանց կիսատ գործը Հաղթանակով հավերժացնելու:
Հաղթանակի տեսիլքով եք մեկնել և մեզ Հաղթանակի կտակը թողել: Այսօր դուք Քրիստոսի Հարության հաղթանակի կրողներն եք՝ Անմահները, հաղթել եք մահվանը և գտնվում եք ապագայում, որին մենք պիտի դեռ շատ ձգտենք հասնելու համար:
Դուք անցյալում չեք, դուք ապագայում եք, և երանի արժանի լինենք ձեզ:Մեր հերոսների սիրելի ընտանիքներ՝ ի՛մ ընտանիքներ, մե՛ր ընտանիքներ,Ձեր հեղած արցունքի յուրաքանչյուր կաթիլն արյան գին ունի:
Իմ խոնարհումը ձեզ և մեր հերոսներին, ովքեր իրենց ընտանիքները առաջնային չհամարեցին, այլ ձեզանից ու իրենցից վեր դասեցին մեր Հայրենիքը, Պետությունը, հավատքը, արժանապատվությունը, մեր գոյության իրավունքը և մարտնչեցին ու մարտիրոսացան՝ հայացքը դեպի ՀԱՎԵՐԺԱԿԱՆ ՈՒ ԱՄԲՈՂՋԱԿԱՆ ՀԱՅԱՍՏԱՆԸ՝ ԱՐՑԱԽ ԱՇԽԱՐՀՈՎ:
Թող այս Հուշամատյանը ՈՒԽՏԱԳԻՐ դառնա մեզ համար՝ արժանի և հավատարիմ ազգ Աստծուն, ձեր կտակին և մեր երազների իրականացման ճանապարհին:
Հավերժ խոնարհում ձեզ, մեր ՄԵԾ ԱՆՄԱՀՆԵՐ։
…Խոնարհումով, սիրով և աղոթքով՝ Բագրատ եպիսկոպոս Գալստանյան (Տավուշեցի)
Առաջնորդ Տավուշի թեմի
«Հանուն իմ կյանքի» հուշամատյանի շնորհանդեսը` նվիրված Տավուշի նահատակ զավակներին
Սիրելիներ, «Հանուն իմ կյանքի» այս հուշամատյանը պատմում է տավուշեցի մեր հերոսների մասին, ովքեր նայեցին մահվան աչքերին և հաղթեցին նրան՝ իրենց կյանքն ընծայելով Հայրենիքի սուրբ զոհասեղանին՝ իմ և բոլորիս համար, մեր հավատքի, արժանապատվության և այս արևի ներքո վեհորեն ապրելու տեսիլքով:
Այս Հուշամատյանի էջերից՝ ինչպես երկնքից, իրենց լուսավոր և պարտադրող հայացքներով նրանք նայում են մեզ՝ աչք առ աչք, հոգի առ հոգի և իրենց պատգամն ու ուղերձն են հղում իրենց երկնային բնակարաններից:
Մենք այսօր իրավունք չունենք հերոսացումը ողբերգության վերածելու, վիշտը՝ կորստի, ցավը՝ ինքնասպանության: Մենք կոչում ունենք նույնանալու նրանց հետ և արժանի դառնալու նրանց սրբացած արյանը և կյանքին՝ պատասխանատվություն կրելով նրանց կիսատ գործը Հաղթանակով հավերժացնելու:
Հաղթանակի տեսիլքով եք մեկնել և մեզ Հաղթանակի կտակը թողել: Այսօր դուք Քրիստոսի Հարության հաղթանակի կրողներն եք՝ Անմահները, հաղթել եք մահվանը և գտնվում եք ապագայում, որին մենք պիտի դեռ շատ ձգտենք հասնելու համար:
Դուք անցյալում չեք, դուք ապագայում եք, և երանի արժանի լինենք ձեզ:Մեր հերոսների սիրելի ընտանիքներ՝ ի՛մ ընտանիքներ, մե՛ր ընտանիքներ,Ձեր հեղած արցունքի յուրաքանչյուր կաթիլն արյան գին ունի:
Իմ խոնարհումը ձեզ և մեր հերոսներին, ովքեր իրենց ընտանիքները առաջնային չհամարեցին, այլ ձեզանից ու իրենցից վեր դասեցին մեր Հայրենիքը, Պետությունը, հավատքը, արժանապատվությունը, մեր գոյության իրավունքը և մարտնչեցին ու մարտիրոսացան՝ հայացքը դեպի ՀԱՎԵՐԺԱԿԱՆ ՈՒ ԱՄԲՈՂՋԱԿԱՆ ՀԱՅԱՍՏԱՆԸ՝ ԱՐՑԱԽ ԱՇԽԱՐՀՈՎ:
Թող այս Հուշամատյանը ՈՒԽՏԱԳԻՐ դառնա մեզ համար՝ արժանի և հավատարիմ ազգ Աստծուն, ձեր կտակին և մեր երազների իրականացման ճանապարհին:
Հավերժ խոնարհում ձեզ, մեր ՄԵԾ ԱՆՄԱՀՆԵՐ։
…Խոնարհումով, սիրով և աղոթքով՝ Բագրատ եպիսկոպոս Գալստանյան (Տավուշեցի)
Առաջնորդ Տավուշի թեմի
«Հնչող ձայներ» գրքի տավուշյան շնորհանդեսը․ Բագրատ Սրբազանի խոսքը «Հնչող ձայներ» գրքի տավուշյան շնորհանդեսին
Գրքում ընդգրկված են 44-օրյա պատերազմում անմահացած 10 տղաների՝ Վարդան Ամալյանի, Արտակ Բարսեղյանի, Շիրակ Գասպարյանի, Ավետիք Կարճիկյանի, Տիգրան Հարությունյանի, Արեն Հովհաննիսյանի, Հայասեր Հովսեփյանի, Վաչագան Մանուկյանի, Սուրեն Մելիքբեկյանի, Շանթ Նավոյանի և Արցախյան առաջին ազատամարտում նահատակված արցախցի բանաստեղծ Կոմիտաս Հակոբյանի ստեղծագործությունները:
Տղաներից երկուսը՝ Շիրակ Գասպարյանը և Սուրեն Մելիքբեկյանը Տավուշի զավակներ են։
Գիրքը հրատարակվել է Համազգային հայ կրթական և մշակութային միության (ՀՀԿՄՄ) երևանյան գրասենյակի նախաձեռնությամբ «Արմավ» հրատարակչության կողմից։
Շնորհանդեսին ներկա էին տավուշեցի Սուրենի և Շիրակի ընտանիքի անդամները, Վաչագան Մանուկյանի հայրը՝ մեր ժամանակի մեծագույն հայ բանաստեղծ Խաչիկ Մանուկյանը։ Ելույթ ունեցան «Տաղարան» համույթի մենակատար, քանոնահար Մարիաննա Գևորգյանը, սփյուռքահայ մտավորական, հասարակական գործիչ Տիգրան Ջինբաշյանը, կանադահայ բանաստեղծ Հարություն Բերբերյանը, Համազգային հայ կրթական և մշակութային միության խորհրդի անդամ Արտաշես Շահբազյանը, տնօրեն Ռուզաննա Առաքելյանը, Իջևանի քաղաքապետարանի Կրթության և մշակույթի բաժնի պետ Լիլիթ Ղալումյանը։
Իրենց ելույթներով միջոցառումը զարդարեցին Տավուշի թեմի մանկապատանեկան երգչախումբն ու Պատանյաց միության սաները։Միջոցառման ավարտին օպերային երգիչ Անդրանիկ Մալխասյանի կատարմամբ տեղի ունեցավ Վարդան Պետրոսյանի և Մարգարիտ Սարգսյանի հեղինակած «Իմ ընկեր» երգի պրեմիերան։
․․․Շիրակ Գասպարյան
Դե, մի՛ արտասվիր, դու առյուծածին
Մայր ես տակավին,
Ում որդին կյանքը կդնի զոհասեղանին,
Որ գեթ մեկ հայի իղձը կատարվի,
Որ գեթ մեկ մետր հող նա ետ բերի:
Ես իր արյան մեջ կխեղդեմ նրան,
Որ իր նզովյալ ոտքով կկոխի հողն իմ հայրենի
Ու իր հիվանդոտ թոքով կշնչի օդը իմ երկրի:
Ես հա՛յ եմ, մայրիկ, պապերիս ոգին ինձ միշտ զորավիգ,
Անգամ թե պակաս գարուններ ապրեմ,
Անգամ թե պակաս համբույրներ տամ քեզ,
Դու մի բան հիշիր՝ հողս չեմ զիջի ոչ մի թշնամու…
․․․Սուրեն Մելիքբեկյան
Պայծառ մի օր էր, արևն էր շողում,
Կապույտ երկնքում տերևն էր դողումԵվ օրորվելով մեղմաշունչ հովից՝
Շոյվելով ցած էր իջնում վերևից։
Փարվում էր մեղմիկ չորացած հողինԵվ ահով նայում այգում քայլողին։
Քայլողն անզգույշ կոխեց տերևըԵվ մարեց նրա կյանքի արևը։
_______
Բագրատ Սրբազանի խոսքը՝ չորս պատգամներ․
1․ «Դե՜, կյանքը շարունակվում է» կեղծիքի մասին
2․ Արցախի վերաբերյալ անընդհատ խոսելու և չմոռանալու մասին
3․ Կեղծ խաղաղության մասին
4․ Հավաքականությունից անհատների կենսագրության վերածվելու մասին
0:00 «Այս ձայները հնչելու են և այն ժամանակ, երբ մենք չենք լինելու։ Մեր ձայնը կհնչի՞, թե՞ ոչ, ես չգիտեմ, բայց իրենց ձայները հնչելու են»։
00։49 «Առաջինը «Կյանքի շարունակականություն» կոչված կեղծիքն է։ Կյանքը շարունակվելու է նաև առանց քեզ։ Ո՞ր կյանքը պիտի շարունակվի։ Կյանքի տեսակներն ու որակները տարբեր են․ սողունների կյանքն էլ է կյանք, սավառնողների կյանքն էլ է կյանք։ Կյանքի որակի ընտրությունն է քո պատասխանատվությունը»։
3։17 «Մենք իրավունք չունենք թույլ տալու, որ մեր Հայրենիքի՝ Արցախի մասին չխոսվի։ Չեմ մոռանալու հանուն քեզ, Հայաստա՛ն, չեմ ներելու հանուն քեզ, Արցա՛խ»։
4։15 «Խաղաղության կեղծիքի մասին․ ճահիճն էլ է խաղաղություն, օվկիանոսն էլ խաղաղություն ունի։ Օվկիանոսը հաղթանակած խաղաղություն ունի, ճահիճը՝ խեղդված, պարտված։ Ո՞րն է մեր խաղաղությունը»։
6։54 «Մեր տղաներն այրվել են, մենք մոխրանում ենք, իրենք նահատակվել են, մենք մեռնում ենք, հատկապես նրանք, ովքեր ուզում են արժանապատվություն ունենալ, ում համար Հայրենիքը տարածք չի, ում համար պետականությունը սոսկ գործառույթ չի, ում համար իր հավատքը պարզապես կռապաշտություն չի»։
7։42 «Առաջին ազատամարտին մենք անհատներից վերածվեցինք պետության, հավաքականության։ Այս պատերազմից հետո մենք հավաքականությունից և պետությունից վերածվեցինք անհատների կենսագրության»։
11։13 «Մենք ապրում ենք այստեղ։ Կամ պետք է գնանք այստեղից, կամ ձգտենք հաղթանակած պատերազմի»։
«Հնչող ձայներ» գրքի տավուշյան շնորհանդեսը․ Բագրատ Սրբազանի խոսքը «Հնչող ձայներ» գրքի տավուշյան շնորհանդեսին
Գրքում ընդգրկված են 44-օրյա պատերազմում անմահացած 10 տղաների՝ Վարդան Ամալյանի, Արտակ Բարսեղյանի, Շիրակ Գասպարյանի, Ավետիք Կարճիկյանի, Տիգրան Հարությունյանի, Արեն Հովհաննիսյանի, Հայասեր Հովսեփյանի, Վաչագան Մանուկյանի, Սուրեն Մելիքբեկյանի, Շանթ Նավոյանի և Արցախյան առաջին ազատամարտում նահատակված արցախցի բանաստեղծ Կոմիտաս Հակոբյանի ստեղծագործությունները:
Տղաներից երկուսը՝ Շիրակ Գասպարյանը և Սուրեն Մելիքբեկյանը Տավուշի զավակներ են։
Գիրքը հրատարակվել է Համազգային հայ կրթական և մշակութային միության (ՀՀԿՄՄ) երևանյան գրասենյակի նախաձեռնությամբ «Արմավ» հրատարակչության կողմից։
Շնորհանդեսին ներկա էին տավուշեցի Սուրենի և Շիրակի ընտանիքի անդամները, Վաչագան Մանուկյանի հայրը՝ մեր ժամանակի մեծագույն հայ բանաստեղծ Խաչիկ Մանուկյանը։ Ելույթ ունեցան «Տաղարան» համույթի մենակատար, քանոնահար Մարիաննա Գևորգյանը, սփյուռքահայ մտավորական, հասարակական գործիչ Տիգրան Ջինբաշյանը, կանադահայ բանաստեղծ Հարություն Բերբերյանը, Համազգային հայ կրթական և մշակութային միության խորհրդի անդամ Արտաշես Շահբազյանը, տնօրեն Ռուզաննա Առաքելյանը, Իջևանի քաղաքապետարանի Կրթության և մշակույթի բաժնի պետ Լիլիթ Ղալումյանը։
Իրենց ելույթներով միջոցառումը զարդարեցին Տավուշի թեմի մանկապատանեկան երգչախումբն ու Պատանյաց միության սաները։Միջոցառման ավարտին օպերային երգիչ Անդրանիկ Մալխասյանի կատարմամբ տեղի ունեցավ Վարդան Պետրոսյանի և Մարգարիտ Սարգսյանի հեղինակած «Իմ ընկեր» երգի պրեմիերան։
․․․Շիրակ Գասպարյան
Դե, մի՛ արտասվիր, դու առյուծածին
Մայր ես տակավին,
Ում որդին կյանքը կդնի զոհասեղանին,
Որ գեթ մեկ հայի իղձը կատարվի,
Որ գեթ մեկ մետր հող նա ետ բերի:
Ես իր արյան մեջ կխեղդեմ նրան,
Որ իր նզովյալ ոտքով կկոխի հողն իմ հայրենի
Ու իր հիվանդոտ թոքով կշնչի օդը իմ երկրի:
Ես հա՛յ եմ, մայրիկ, պապերիս ոգին ինձ միշտ զորավիգ,
Անգամ թե պակաս գարուններ ապրեմ,
Անգամ թե պակաս համբույրներ տամ քեզ,
Դու մի բան հիշիր՝ հողս չեմ զիջի ոչ մի թշնամու…
․․․Սուրեն Մելիքբեկյան
Պայծառ մի օր էր, արևն էր շողում,
Կապույտ երկնքում տերևն էր դողումԵվ օրորվելով մեղմաշունչ հովից՝
Շոյվելով ցած էր իջնում վերևից։
Փարվում էր մեղմիկ չորացած հողինԵվ ահով նայում այգում քայլողին։
Քայլողն անզգույշ կոխեց տերևըԵվ մարեց նրա կյանքի արևը։
_______
Բագրատ Սրբազանի խոսքը՝ չորս պատգամներ․
1․ «Դե՜, կյանքը շարունակվում է» կեղծիքի մասին
2․ Արցախի վերաբերյալ անընդհատ խոսելու և չմոռանալու մասին
3․ Կեղծ խաղաղության մասին
4․ Հավաքականությունից անհատների կենսագրության վերածվելու մասին
0:00 «Այս ձայները հնչելու են և այն ժամանակ, երբ մենք չենք լինելու։ Մեր ձայնը կհնչի՞, թե՞ ոչ, ես չգիտեմ, բայց իրենց ձայները հնչելու են»։
00։49 «Առաջինը «Կյանքի շարունակականություն» կոչված կեղծիքն է։ Կյանքը շարունակվելու է նաև առանց քեզ։ Ո՞ր կյանքը պիտի շարունակվի։ Կյանքի տեսակներն ու որակները տարբեր են․ սողունների կյանքն էլ է կյանք, սավառնողների կյանքն էլ է կյանք։ Կյանքի որակի ընտրությունն է քո պատասխանատվությունը»։
3։17 «Մենք իրավունք չունենք թույլ տալու, որ մեր Հայրենիքի՝ Արցախի մասին չխոսվի։ Չեմ մոռանալու հանուն քեզ, Հայաստա՛ն, չեմ ներելու հանուն քեզ, Արցա՛խ»։
4։15 «Խաղաղության կեղծիքի մասին․ ճահիճն էլ է խաղաղություն, օվկիանոսն էլ խաղաղություն ունի։ Օվկիանոսը հաղթանակած խաղաղություն ունի, ճահիճը՝ խեղդված, պարտված։ Ո՞րն է մեր խաղաղությունը»։
6։54 «Մեր տղաներն այրվել են, մենք մոխրանում ենք, իրենք նահատակվել են, մենք մեռնում ենք, հատկապես նրանք, ովքեր ուզում են արժանապատվություն ունենալ, ում համար Հայրենիքը տարածք չի, ում համար պետականությունը սոսկ գործառույթ չի, ում համար իր հավատքը պարզապես կռապաշտություն չի»։
7։42 «Առաջին ազատամարտին մենք անհատներից վերածվեցինք պետության, հավաքականության։ Այս պատերազմից հետո մենք հավաքականությունից և պետությունից վերածվեցինք անհատների կենսագրության»։
11։13 «Մենք ապրում ենք այստեղ։ Կամ պետք է գնանք այստեղից, կամ ձգտենք հաղթանակած պատերազմի»։
Վանական վարդապետի հետքերով. Արցախ այցելեցին Տավուշի թեմի կիրակնօրյա դպրոցների ուսուցիչները
Հուլիսի 24-25-ին Տավուշի թեմի կիրակնօրյա դպրոցների ուսուցիչներն Արցախում էին: Տավուշի բոլոր շրջաններից շուրջ 50 ուսուցիչներ թեմի առաջնորդ գերաշնորհ Տեր Բագրատ եպիսկոպոս Գալստանյանի և իրենց տարածաշրջանների հոգևոր հովիվների առաջնորդությամբ ուխտավորաբար այցելեցին Գանձասար, Շուշիի Սբ. Ղազանչեցոց եկեղեցի և Դադիվանք: Ստեփանակերտում ուսուցիչները հյուրընկալվեցին Արցախի թեմի առաջնորդարանում` ստանալով թեմի առաջնորդ գերաշնորհ Տեր Պարգև արքեպիսկոպոս Մարտիրոսյանի օրհնությունը:
Բագրատ Սրբազանի խոսքերով՝ կիրակնօրյա դպրոցների ուսուցիչները պարզապես «դաս տվողներ» չեն կարող լինել. նրանք մարդ ստեղծողներ ու կերտողներ են՝ կոչված մարդկանց կյանքերը փոխելու. «Արցախյան ամբողջ ազատամարտը հոգու պայքար ու ազատամարտ էր, ոչ թե սոսկ հողային տարածք ազատագրելու կռիվ: Եվ եթե հոգին իշխող ու առաջնային, գրավող ու ազատագրող չլիներ, հաղթանակ չէր լինի: Այսօր դուք այսօրվա սերնդին այդ հոգու հաղթանակի, ինքնության, հայրենատեր լինելու զգացումը փոխանցելու մեծ առաքելությունն ունեք»:
Տավուշցիների ներկայությունն Արցախում հատկապես այս օրերին շատ խորհրդանշական էր, քանի որ նշվում է Գանձասարի վանքի օծման 777-ամյակը. 1240թ. հենց նույն օրերին Գանձասարի օծմանը դրա կառուցող Ներքին Խաչենի իշխան Հասան-Ջալալի հրավերով Արցախ ժամանած պատվավոր հյուրերի շարքում էր նաև խոշոր աստվածաբան, մեկնիչ, մատենագիր, պատմագիր ու մանկավարժ Վանական վարդապետ Տավուշեցին՝ Խորանաշատի վարդապետարանի հիմնադիրը: Ուսուցիչների այս այցելությունն ասես նրա հետևից գնալ էր իր ճանապարհով՝ մեծ վարդապետի առաքելությանը հավատարիմ մնալու ու նրա ժառանգությանը արժանի լինելու աղոթքով ու մաղթանքով. «Թող մենք էլ գնանք իր հետքերով, և թող մեր ոտնահետքերը իր ոտնահետքերից փոքր չլինեն…»:
Վանական վարդապետի հետքերով. Արցախ այցելեցին Տավուշի թեմի կիրակնօրյա դպրոցների ուսուցիչները
Հուլիսի 24-25-ին Տավուշի թեմի կիրակնօրյա դպրոցների ուսուցիչներն Արցախում էին: Տավուշի բոլոր շրջաններից շուրջ 50 ուսուցիչներ թեմի առաջնորդ գերաշնորհ Տեր Բագրատ եպիսկոպոս Գալստանյանի և իրենց տարածաշրջանների հոգևոր հովիվների առաջնորդությամբ ուխտավորաբար այցելեցին Գանձասար, Շուշիի Սբ. Ղազանչեցոց եկեղեցի և Դադիվանք: Ստեփանակերտում ուսուցիչները հյուրընկալվեցին Արցախի թեմի առաջնորդարանում` ստանալով թեմի առաջնորդ գերաշնորհ Տեր Պարգև արքեպիսկոպոս Մարտիրոսյանի օրհնությունը:
Բագրատ Սրբազանի խոսքերով՝ կիրակնօրյա դպրոցների ուսուցիչները պարզապես «դաս տվողներ» չեն կարող լինել. նրանք մարդ ստեղծողներ ու կերտողներ են՝ կոչված մարդկանց կյանքերը փոխելու. «Արցախյան ամբողջ ազատամարտը հոգու պայքար ու ազատամարտ էր, ոչ թե սոսկ հողային տարածք ազատագրելու կռիվ: Եվ եթե հոգին իշխող ու առաջնային, գրավող ու ազատագրող չլիներ, հաղթանակ չէր լինի: Այսօր դուք այսօրվա սերնդին այդ հոգու հաղթանակի, ինքնության, հայրենատեր լինելու զգացումը փոխանցելու մեծ առաքելությունն ունեք»:
Տավուշցիների ներկայությունն Արցախում հատկապես այս օրերին շատ խորհրդանշական էր, քանի որ նշվում է Գանձասարի վանքի օծման 777-ամյակը. 1240թ. հենց նույն օրերին Գանձասարի օծմանը դրա կառուցող Ներքին Խաչենի իշխան Հասան-Ջալալի հրավերով Արցախ ժամանած պատվավոր հյուրերի շարքում էր նաև խոշոր աստվածաբան, մեկնիչ, մատենագիր, պատմագիր ու մանկավարժ Վանական վարդապետ Տավուշեցին՝ Խորանաշատի վարդապետարանի հիմնադիրը: Ուսուցիչների այս այցելությունն ասես նրա հետևից գնալ էր իր ճանապարհով՝ մեծ վարդապետի առաքելությանը հավատարիմ մնալու ու նրա ժառանգությանը արժանի լինելու աղոթքով ու մաղթանքով. «Թող մենք էլ գնանք իր հետքերով, և թող մեր ոտնահետքերը իր ոտնահետքերից փոքր չլինեն…»: