Սահմանապահ Տավուշ
Սուրբ Պատարագի խորհուրդը ողջ սահմանագծով. Պառավաքարում եպիսկոպոսական Սուրբ և Անմահ Պատարագ մատուցվեց
Փետրվարի 4-ին սահմանապահ Պառավաքար համայնքում հոգևոր զարթոնքի և ուրախության օր էր. երկարամյա ընդմիջումից հետո այստեղ եպիսկոպոսական Սուրբ և Անմահ Պատարագ մատուցեց Տավուշի թեմի առաջնորդ գերաշնորհ Տեր Բագրատ եպիսկոպոս Գալստանյանը:
Պառավաքարը Տավուշի՝ շուրջ 350 կմ կազմող սահմանագծի վրա գտնվող համայնքներից մեկն է և պարբերաբար հայտնվում է հակառակորդի գնդակոծության թիրախում: Սուրբ Պատարագը սպասված իրադարձություն էր սահմանապահ այս համայնքում. գյուղի միջնակարգ դպրոցի դահլիճը լեցուն էր: Պատարագին մասնակցում էին նաև արժանապատիվ Տեր Արամ, Տեր Աբել քահանաները, Բերդի տարածաշրջանի տարբեր համայնքների բնակիչներ, ինչպես նաև Պառավաքարում արդեն տևական ժամանակ գործող «Սրբոց Թարգմանչաց» անունը կրող կիրակնօրյա դպրոցի ուսուցիչներն ու սաները:
Բագրատ Սրբազանն իր քարոզում նշեց, որ այս Սուրբ Պատարագի միջոցով Քրիստոսով հաստատված, Լուսավորչի և իր ժառանգների միջոցով մեզ փոխանցված հավատքի խորհուրդն է կենդանանում Պառավաքար համայնքում.
«Տավուշ աշխարհ գալու առաջին իսկ օրվանից մեր նպատակը, ցանկությունը և ուխտը մեկն է եղել՝ մեր Քրիստոս Աստծուն տանել յուրաքանչյուր տուն, հասկանալ, որ մեր կյանքը միայն կենցաղի աստիճանի վրա չի գտնվում. մեր կյանքը ավելի բարձր թռիչքների կյանք է, Աստվածային կյանք է, և դուք՝ ապրելով այս սահմանագոտում, արդեն իսկ ձեր կյանքով վկայում եք այդ մասին: Դուք արդեն ունեք այդ Աստվածային կյանքի համի, բույրի ու ներկայության ներքին ծանոթությունն ու ճանաչողությունը»:
Տավուշի թեմի առաջնորդն ընդգծեց, որ նպատակը պառավաքարցիներին ևս մեկ անգամ ծանոթություն բերելն ու հնարավորություն տալն է: «Ես եկել եմ նաև շնորհակալություն հայտնելու, և օրհնելու, որ Աստված ձեզ անսասան պահի, երբեք տրտմության, հուսախաբության առիթ չունենաք, այլ ձեր կյանքը լինի ստեղծագործ, խաղաղության ու Աստծո առաջնորդության կյանք»:
Սուրբ Պատարագից հետո տեղի ունեցավ Ջրօրհնեքի արարողություն, խաչքավոր դարձավ պարոն Արթուր Բուլղադարյանը:
Հիշեցնենք, որ այս օրերին շարունակվում է Տավուշի ողջ սահմանագծով Սուրբ Պատարագների մատուցումը: Վաղը Պատարագ կմատուցվի սահմանապահ Այգեպար համայնքում, հաջորդիվ նաև՝ Այգեհովիտ, Վազաշեն, Ազատամուտ, Բերքաբեր, Սևքար, Սարիգյուղ, Ներքին Ծաղկավան, Կիրանց, Ոսկեպար, Ոսկևան, Բաղանիս, Կոթի, Բարեկամավան համայնքներում:
Սուրբ Պատարագի խորհուրդը ողջ սահմանագծով. Պառավաքարում եպիսկոպոսական Սուրբ և Անմահ Պատարագ մատուցվեց
Փետրվարի 4-ին սահմանապահ Պառավաքար համայնքում հոգևոր զարթոնքի և ուրախության օր էր. երկարամյա ընդմիջումից հետո այստեղ եպիսկոպոսական Սուրբ և Անմահ Պատարագ մատուցեց Տավուշի թեմի առաջնորդ գերաշնորհ Տեր Բագրատ եպիսկոպոս Գալստանյանը:
Պառավաքարը Տավուշի՝ շուրջ 350 կմ կազմող սահմանագծի վրա գտնվող համայնքներից մեկն է և պարբերաբար հայտնվում է հակառակորդի գնդակոծության թիրախում: Սուրբ Պատարագը սպասված իրադարձություն էր սահմանապահ այս համայնքում. գյուղի միջնակարգ դպրոցի դահլիճը լեցուն էր: Պատարագին մասնակցում էին նաև արժանապատիվ Տեր Արամ, Տեր Աբել քահանաները, Բերդի տարածաշրջանի տարբեր համայնքների բնակիչներ, ինչպես նաև Պառավաքարում արդեն տևական ժամանակ գործող «Սրբոց Թարգմանչաց» անունը կրող կիրակնօրյա դպրոցի ուսուցիչներն ու սաները:
Բագրատ Սրբազանն իր քարոզում նշեց, որ այս Սուրբ Պատարագի միջոցով Քրիստոսով հաստատված, Լուսավորչի և իր ժառանգների միջոցով մեզ փոխանցված հավատքի խորհուրդն է կենդանանում Պառավաքար համայնքում.
«Տավուշ աշխարհ գալու առաջին իսկ օրվանից մեր նպատակը, ցանկությունը և ուխտը մեկն է եղել՝ մեր Քրիստոս Աստծուն տանել յուրաքանչյուր տուն, հասկանալ, որ մեր կյանքը միայն կենցաղի աստիճանի վրա չի գտնվում. մեր կյանքը ավելի բարձր թռիչքների կյանք է, Աստվածային կյանք է, և դուք՝ ապրելով այս սահմանագոտում, արդեն իսկ ձեր կյանքով վկայում եք այդ մասին: Դուք արդեն ունեք այդ Աստվածային կյանքի համի, բույրի ու ներկայության ներքին ծանոթությունն ու ճանաչողությունը»:
Տավուշի թեմի առաջնորդն ընդգծեց, որ նպատակը պառավաքարցիներին ևս մեկ անգամ ծանոթություն բերելն ու հնարավորություն տալն է: «Ես եկել եմ նաև շնորհակալություն հայտնելու, և օրհնելու, որ Աստված ձեզ անսասան պահի, երբեք տրտմության, հուսախաբության առիթ չունենաք, այլ ձեր կյանքը լինի ստեղծագործ, խաղաղության ու Աստծո առաջնորդության կյանք»:
Սուրբ Պատարագից հետո տեղի ունեցավ Ջրօրհնեքի արարողություն, խաչքավոր դարձավ պարոն Արթուր Բուլղադարյանը:
Հիշեցնենք, որ այս օրերին շարունակվում է Տավուշի ողջ սահմանագծով Սուրբ Պատարագների մատուցումը: Վաղը Պատարագ կմատուցվի սահմանապահ Այգեպար համայնքում, հաջորդիվ նաև՝ Այգեհովիտ, Վազաշեն, Ազատամուտ, Բերքաբեր, Սևքար, Սարիգյուղ, Ներքին Ծաղկավան, Կիրանց, Ոսկեպար, Ոսկևան, Բաղանիս, Կոթի, Բարեկամավան համայնքներում:
ԴԱՐԱՎՈՐ ԼՌՈՒԹՅՈՒՆԻՑ ՀԵՏՈ ԵՊԻՍԿՈՊՈՍԱԿԱՆ ՍՈՒՐԲ ԵՎ ԱՆՄԱՀ ՊԱՏԱՐԱԳ ՍԱՀՄԱՆԱՊԱՀ ՉԻՆԱՐԻՈՒՄ
Այսօր Տավուշի թեմի հերոսական, սահմանապահ Չինարի գյուղում քրիստոնեական սիրո, հավատամքի բաց դաս էր: Գյուղի մշակույթի տանը դարերի ընդմիջումից հետո Սուրբ և Անմահ Պատարագ մատուցվեց Տավուշի թեմի առաջնորդ Տեր Բագրատ եպիսկոպոս Գալստանյանի կողմից: Բերդի տարածաշրջանի ամբողջ հոգևոր դասը, ինչպես նաև բնակիչներ ամենատարբեր համայնքներից քահանաներ Տեր Արամի և Տեր Աբելի հովվությամբ մասնակցեցին այս կարևոր իրադարձությանը: Չինարիում տարբեր հոգևոր արարողություններ են կատարվել՝ կնունք, օծում, օրհնություն, բայց այստեղ պատարագ մատուցվել էր դեռևս դարեր առաջ:
Չինարին երեք կողմից շրջապատված է ադրբեջանական դիրքերով և գտնվում է թշնամու ուղիղ նշանառության տակ: Չինարի գյուղում է գտնվում հայ միջնադարյան նշանավոր վարդապետարաններից մեկը՝ Խորանաշատի վանական համալիրը, Առանց Խորանաշատի հնարավոր չէ պատկերացնել հայ միջնադարյան պատմագիտական միտքը: Խորանաշատը գրչության կենտրոն էր, վանքն ունեցել է ժամանակի չափանիշներով գործող համալսարան, հիմնադիրը Մխիթար Գոշի աշակերտներից է` Վանական Վարդապետը: Խորանաշատում ուսանել են Վարդան Արևելցին, Կիրակոս Գանձակեցին, Մաղաքիա Աբեղան, Ատեփանոս Աղթամարցին, շատ այլ նշանավոր դեմքեր: Սրբավայրը հակառակորդի հենակետից ընդամենը 70 մ հեռավորության վրա է` մինչև ատամները զինված ադրբեջանցի դիպուկահարների անմիջական թիրախում: Չինարին նաև Շամշադինում առաջին համայնքն է եղել, որ քահանա զավակ է ընծայել Սուրբ Եկեղեցուն:
Վանական վարդապետի, Կիրակոս Գանձակեցու, Վարդան Արևելցու հոգևոր հայրենիքի տարիների ստիպողական հոգևոր ամլությունն այսօր փարատվում է:
Սահմանապահ Չինարիում վերաարթնացավ դարերով լռություն ունեցած Սբ. Պատարագի խորհուրդը:
Բագրատ Սրբազանն իր քարոզում անդրադարձավ այս օրերին ստանձնած իր առաքելությանը՝ Պատարագներ մատուցելու սահմանագծի ողջ երկայնքով.
«Ես հաղթեցի աշխարհին». մեր Տիրոջ այս արտահայտությունը կարծես որպես ամպհովանի մեր ամբողջ առաքելության վրա է տարածվում: Այդ խոսքերը որքան որ իրական են Իր շրթունքներից հնչած, այդքան էլ ճշմարիտ ու իրական են այսօր ու այստեղ, այս խորհրդի մեջ»:
Դիմելով չինարեցիներին՝ նա նշեց, որ հենց իրենք են, որ խոնարհությամբ սահմանագծի վրա կրում են բոլորիս արժանապատիվ կյանքը.
«Դուք այսօրվա ապրող քրիստոնեության առաջին ճակատն եք, ոչ միայն ֆիզիկական թշնամու փամփուշտների դիմաց, այլ հենց հավատքի տարածությունը գրավելու իմաստով: Քրիստոնեությունն աշխարհում շատ դժվարություններ է ապրում, շատ հարձակումներ է տեսել ու դեռ տեսնելու է: Եվ դուք նաև այս հոգևոր կյանքի առաջնագիծն եք: Այսօր ողջ քրիստոնյա աշխարհի կրողն եք, ոչ միայն առաջնագիծը, այլև վերջին հանգրվանը: Եվ այս ճանապարհով եք Հայաստանը դարձնում քրիստոնյա աշխարհի ամրոցը:
Եվ մեր կյանքն էլ պիտի լինի վայել այն մարդկանց, ովքեր հավատում են Հիսուս Քրիստոսի անվանը, հավատում են, որ Նա հաղթել է աշխարհին, և որ իրե՛նք էլ են հաղթում աշխարհին: Եվ այդ հաղթանակն այստեղ մեկ անգամ չէ, որ նվաճվել է՝ լինի դա ֆիզիկապես, լինի դա հոգևոր իմաստով, լինի դա մտքով, թե ձեր կյանքով՝ ապրելով այս գծի վրա»:
Հավարտ Սուրբ Պատարագի կատարվեց նաև Ջրօրհնեքի կարգ, խաչքավոր դարձավ Չինարի համայնքի ղեկավար պարոն Սամվել Սաղոյանը:
Չինարեցինրին ուղղված պատգամն է՝ միշտ հիշել Քրիստոսի՝ հաղթանակի մասին խոսքերը.
«Նեղության մեջ եք լինելու»: Նեղությունը ծնվել է մեր անկման ժամանակ, և մենք մահանալու ենք նեղությամբ: Բայց մեզ հույս ու կյանք տվողը Հիսուսի հռչակավոր հաղթանակի պատգամն է՝ ուղղված բոլորին. «Ես հաղթեցի աշխարհին»: Իմ ցանկությունն է, որ յուրաքանչյուր չինարեցի հենց այդ մտքով անի իր աղոթքը. «Տե՛ր, Դու հաղթեցիր աշխարհին, ես էլ Քեզ հետ եմ հաղթելու աշխարհին»:
Տավուշի թեմի առաջնորդ գերաշնորհ Բագրատ Սրբազանն այս տարի Սուրբ Պատարագ է մատուցելու սահմանի ամբողջ երկայնքով, երեկ մեկնարկը տրվեց Մովսես գյուղում, այսօր արդեն Սուրբ Պատարագի ավետիսը համակեց ամբողջ Չինարի գյուղը:
ԴԱՐԱՎՈՐ ԼՌՈՒԹՅՈՒՆԻՑ ՀԵՏՈ ԵՊԻՍԿՈՊՈՍԱԿԱՆ ՍՈՒՐԲ ԵՎ ԱՆՄԱՀ ՊԱՏԱՐԱԳ ՍԱՀՄԱՆԱՊԱՀ ՉԻՆԱՐԻՈՒՄ
Այսօր Տավուշի թեմի հերոսական, սահմանապահ Չինարի գյուղում քրիստոնեական սիրո, հավատամքի բաց դաս էր: Գյուղի մշակույթի տանը դարերի ընդմիջումից հետո Սուրբ և Անմահ Պատարագ մատուցվեց Տավուշի թեմի առաջնորդ Տեր Բագրատ եպիսկոպոս Գալստանյանի կողմից: Բերդի տարածաշրջանի ամբողջ հոգևոր դասը, ինչպես նաև բնակիչներ ամենատարբեր համայնքներից քահանաներ Տեր Արամի և Տեր Աբելի հովվությամբ մասնակցեցին այս կարևոր իրադարձությանը: Չինարիում տարբեր հոգևոր արարողություններ են կատարվել՝ կնունք, օծում, օրհնություն, բայց այստեղ պատարագ մատուցվել էր դեռևս դարեր առաջ:
Չինարին երեք կողմից շրջապատված է ադրբեջանական դիրքերով և գտնվում է թշնամու ուղիղ նշանառության տակ: Չինարի գյուղում է գտնվում հայ միջնադարյան նշանավոր վարդապետարաններից մեկը՝ Խորանաշատի վանական համալիրը, Առանց Խորանաշատի հնարավոր չէ պատկերացնել հայ միջնադարյան պատմագիտական միտքը: Խորանաշատը գրչության կենտրոն էր, վանքն ունեցել է ժամանակի չափանիշներով գործող համալսարան, հիմնադիրը Մխիթար Գոշի աշակերտներից է` Վանական Վարդապետը: Խորանաշատում ուսանել են Վարդան Արևելցին, Կիրակոս Գանձակեցին, Մաղաքիա Աբեղան, Ատեփանոս Աղթամարցին, շատ այլ նշանավոր դեմքեր: Սրբավայրը հակառակորդի հենակետից ընդամենը 70 մ հեռավորության վրա է` մինչև ատամները զինված ադրբեջանցի դիպուկահարների անմիջական թիրախում: Չինարին նաև Շամշադինում առաջին համայնքն է եղել, որ քահանա զավակ է ընծայել Սուրբ Եկեղեցուն:
Վանական վարդապետի, Կիրակոս Գանձակեցու, Վարդան Արևելցու հոգևոր հայրենիքի տարիների ստիպողական հոգևոր ամլությունն այսօր փարատվում է:
Սահմանապահ Չինարիում վերաարթնացավ դարերով լռություն ունեցած Սբ. Պատարագի խորհուրդը:
Բագրատ Սրբազանն իր քարոզում անդրադարձավ այս օրերին ստանձնած իր առաքելությանը՝ Պատարագներ մատուցելու սահմանագծի ողջ երկայնքով.
«Ես հաղթեցի աշխարհին». մեր Տիրոջ այս արտահայտությունը կարծես որպես ամպհովանի մեր ամբողջ առաքելության վրա է տարածվում: Այդ խոսքերը որքան որ իրական են Իր շրթունքներից հնչած, այդքան էլ ճշմարիտ ու իրական են այսօր ու այստեղ, այս խորհրդի մեջ»:
Դիմելով չինարեցիներին՝ նա նշեց, որ հենց իրենք են, որ խոնարհությամբ սահմանագծի վրա կրում են բոլորիս արժանապատիվ կյանքը.
«Դուք այսօրվա ապրող քրիստոնեության առաջին ճակատն եք, ոչ միայն ֆիզիկական թշնամու փամփուշտների դիմաց, այլ հենց հավատքի տարածությունը գրավելու իմաստով: Քրիստոնեությունն աշխարհում շատ դժվարություններ է ապրում, շատ հարձակումներ է տեսել ու դեռ տեսնելու է: Եվ դուք նաև այս հոգևոր կյանքի առաջնագիծն եք: Այսօր ողջ քրիստոնյա աշխարհի կրողն եք, ոչ միայն առաջնագիծը, այլև վերջին հանգրվանը: Եվ այս ճանապարհով եք Հայաստանը դարձնում քրիստոնյա աշխարհի ամրոցը:
Եվ մեր կյանքն էլ պիտի լինի վայել այն մարդկանց, ովքեր հավատում են Հիսուս Քրիստոսի անվանը, հավատում են, որ Նա հաղթել է աշխարհին, և որ իրե՛նք էլ են հաղթում աշխարհին: Եվ այդ հաղթանակն այստեղ մեկ անգամ չէ, որ նվաճվել է՝ լինի դա ֆիզիկապես, լինի դա հոգևոր իմաստով, լինի դա մտքով, թե ձեր կյանքով՝ ապրելով այս գծի վրա»:
Հավարտ Սուրբ Պատարագի կատարվեց նաև Ջրօրհնեքի կարգ, խաչքավոր դարձավ Չինարի համայնքի ղեկավար պարոն Սամվել Սաղոյանը:
Չինարեցինրին ուղղված պատգամն է՝ միշտ հիշել Քրիստոսի՝ հաղթանակի մասին խոսքերը.
«Նեղության մեջ եք լինելու»: Նեղությունը ծնվել է մեր անկման ժամանակ, և մենք մահանալու ենք նեղությամբ: Բայց մեզ հույս ու կյանք տվողը Հիսուսի հռչակավոր հաղթանակի պատգամն է՝ ուղղված բոլորին. «Ես հաղթեցի աշխարհին»: Իմ ցանկությունն է, որ յուրաքանչյուր չինարեցի հենց այդ մտքով անի իր աղոթքը. «Տե՛ր, Դու հաղթեցիր աշխարհին, ես էլ Քեզ հետ եմ հաղթելու աշխարհին»:
Տավուշի թեմի առաջնորդ գերաշնորհ Բագրատ Սրբազանն այս տարի Սուրբ Պատարագ է մատուցելու սահմանի ամբողջ երկայնքով, երեկ մեկնարկը տրվեց Մովսես գյուղում, այսօր արդեն Սուրբ Պատարագի ավետիսը համակեց ամբողջ Չինարի գյուղը:
ԵՊԻՍԿՈՊՈՍԱԿԱՆ ՍՈՒՐԲ ԵՎ ԱՆՄԱՀ ՊԱՏԱՐԱԳ ՏԱՎՈՒՇԻ ՍԱՀՄԱՆԻ ՈՂՋ ԵՐԿԱՅՆՔՈՎ: ԲԱԳՐԱՏ ՍՐԲԱԶԱՆՆ ԱՅՍՕՐ ՊԱՏԱՐԱԳ ՄԱՏՈՒՑԵՑ ՄՈՎՍԵՍԻ ՍՈՒՐԲ ԱՍՏՎԱԾԱԾԻՆ ԵԿԵՂԵՑՈՒՄ
Այսօր՝ հունվարի 21-ին, Տավուշի թեմի առաջնորդ գերաշնորհ Բագրատ Սրբազանի ձեռամբ եպիսկոպոսական սուրբ և անմահ պատարագ մատուցվեց սահմանապահ Մովսես գյուղի Սուրբ Աստվածածին եկեղեցին:
Մովսես գյուղի բնակչությունը՝ մեծից փոքր մասնակցում էր պատարագին: Արժանապատիվ քահանաներ Տեր Աբելի և Տեր Արամի, բարեշնորհ Մարտուն, Գագիկ և Գևորգ սարկավագների մասնակցությամբ, գերաշնորհ Բագրատ Սրբազանի ձեռամբ մատուցվեց սրբալույս պատարագը: Պատարագին ներկա էին նաև Տավուշի թեմի երիտասարդները Դիլիջան, Իջևան, Բերդ քաղաքներից:
Մովսեսի միակ եկեղեցին գտնվում է դիպուկահարների թիրախում: Բազմաթիվ կրակոցներ վնասել են եկեղեցու գմբեթը: Մովսեսը թեև ամեն օր ենթարկվում է գնդակոծությունների, բայց կյանքն այստեղ կանգ չի առնում` այստեղ մկրտվում են ու պսակադրվում:
Քարոզի ժամանակ Բագրատ Սրբազանն ընթերցեց Հովհաննես ավետարանից հետևյալ հատվածը
Ես հաղթեցի աշխարհին
«Այս բաները ասացի ձեզ, որպեսզի ինձնով խաղաղություն ունենաք: Այստեղ, աշխարհում նեղություն պիտի ունենաք, սակայն քաջալերվեցեք, որովհետև ես հաղթեցի աշխարհին» (Հովհ. 16.33):
Բագրատ Սրբազանի խոսքերով Այս է մեր Տիրոջ` Հիսուս Քրիստոսի պատգամը. – Ես ձեզ հետ եմ, որպեսզի դուք խաղաղություն ունենաք: Այդտեղ Աստծո Հոգին է, խաղաղության Հոգին: Սահմանագոտում կառուցված այս հրաշք եկեղեցին կառուցված է խաղաղության երաշխիքով: ԱՅստեղ մտնող յուրաքանչյուր մարդ պետք է զգա լույսը, ունենա հույսի և հաղթանակի զգացումը:
Այնուհետև միասնական աղոթք ուղղվեց առ Աստված՝ մեր հայրենի սահմանների ամրության, խաղաղ երկնքի ու զինվորների համար:
Տավուշի թեմի մամլո դիվան
ԵՊԻՍԿՈՊՈՍԱԿԱՆ ՍՈՒՐԲ ԵՎ ԱՆՄԱՀ ՊԱՏԱՐԱԳ ՏԱՎՈՒՇԻ ՍԱՀՄԱՆԻ ՈՂՋ ԵՐԿԱՅՆՔՈՎ: ԲԱԳՐԱՏ ՍՐԲԱԶԱՆՆ ԱՅՍՕՐ ՊԱՏԱՐԱԳ ՄԱՏՈՒՑԵՑ ՄՈՎՍԵՍԻ ՍՈՒՐԲ ԱՍՏՎԱԾԱԾԻՆ ԵԿԵՂԵՑՈՒՄ
Այսօր՝ հունվարի 21-ին, Տավուշի թեմի առաջնորդ գերաշնորհ Բագրատ Սրբազանի ձեռամբ եպիսկոպոսական սուրբ և անմահ պատարագ մատուցվեց սահմանապահ Մովսես գյուղի Սուրբ Աստվածածին եկեղեցին:
Մովսես գյուղի բնակչությունը՝ մեծից փոքր մասնակցում էր պատարագին: Արժանապատիվ քահանաներ Տեր Աբելի և Տեր Արամի, բարեշնորհ Մարտուն, Գագիկ և Գևորգ սարկավագների մասնակցությամբ, գերաշնորհ Բագրատ Սրբազանի ձեռամբ մատուցվեց սրբալույս պատարագը: Պատարագին ներկա էին նաև Տավուշի թեմի երիտասարդները Դիլիջան, Իջևան, Բերդ քաղաքներից:
Մովսեսի միակ եկեղեցին գտնվում է դիպուկահարների թիրախում: Բազմաթիվ կրակոցներ վնասել են եկեղեցու գմբեթը: Մովսեսը թեև ամեն օր ենթարկվում է գնդակոծությունների, բայց կյանքն այստեղ կանգ չի առնում` այստեղ մկրտվում են ու պսակադրվում:
Քարոզի ժամանակ Բագրատ Սրբազանն ընթերցեց Հովհաննես ավետարանից հետևյալ հատվածը
Ես հաղթեցի աշխարհին
«Այս բաները ասացի ձեզ, որպեսզի ինձնով խաղաղություն ունենաք: Այստեղ, աշխարհում նեղություն պիտի ունենաք, սակայն քաջալերվեցեք, որովհետև ես հաղթեցի աշխարհին» (Հովհ. 16.33):
Բագրատ Սրբազանի խոսքերով Այս է մեր Տիրոջ` Հիսուս Քրիստոսի պատգամը. – Ես ձեզ հետ եմ, որպեսզի դուք խաղաղություն ունենաք: Այդտեղ Աստծո Հոգին է, խաղաղության Հոգին: Սահմանագոտում կառուցված այս հրաշք եկեղեցին կառուցված է խաղաղության երաշխիքով: ԱՅստեղ մտնող յուրաքանչյուր մարդ պետք է զգա լույսը, ունենա հույսի և հաղթանակի զգացումը:
Այնուհետև միասնական աղոթք ուղղվեց առ Աստված՝ մեր հայրենի սահմանների ամրության, խաղաղ երկնքի ու զինվորների համար:
Տավուշի թեմի մամլո դիվան
ՍՈՒՐԲ ԾՆՆԴՅԱՆ ԱՎԵՏԻՍԸ ՀԱՍԱՎ ՏԱՎՈՒՇԻ ԴԱՐՊԱՍՆԵՐ. ՋՐՕՐՀՆՅԱՑ ԿԱՐԳ ԲԱԳՐԱՏԱՇԵՆՈՒՄ
Հունվարի 15-ին հայ-վրացական սահմանի մոտ գտնվող Բագրատաշեն գյուղի Սուրբ Աննա եկեղեցին լեփ-լեցուն էր:
Տավուշի թեմի առաջնորդ Տեր Բագրատ եպիսկոպոս Գալստանյանի ձեռամբ կատարվեց Ջրօրհնեքի արարողություն, և օրհված ջուրը բաժանվեց ներկաներին: Ջրօրհնեքը Հիսուս Քրիստոսի մկրտության խորհրդանիշն է: Խաչը ջրի մեջ իջեցնելը խորհրդանշում է Քրիստոսի մտնելը Հորդանան գետը:
Արարողությանը մասնակցում էր նաև արժանապատիվ Տեր Սմբատ քահանա Աբրահամյանը, Ջրօրհնեքի խաչքավորը պարոն Նորիկ Վարդանյանն էր, ում ջանքերով էլ կառուցվել է Բագրատաշենի Սուրբ Աննա եկեղեցին:
Համայնքում Ջրօրհնեքը կարևոր իրադարձություն էր, որը վերածվեց իսկական տոնի, և օրհնված ջուրը մտավ բագրատաշենցիների տները:
ՍՈՒՐԲ ԾՆՆԴՅԱՆ ԱՎԵՏԻՍԸ ՀԱՍԱՎ ՏԱՎՈՒՇԻ ԴԱՐՊԱՍՆԵՐ. ՋՐՕՐՀՆՅԱՑ ԿԱՐԳ ԲԱԳՐԱՏԱՇԵՆՈՒՄ
Հունվարի 15-ին հայ-վրացական սահմանի մոտ գտնվող Բագրատաշեն գյուղի Սուրբ Աննա եկեղեցին լեփ-լեցուն էր:
Տավուշի թեմի առաջնորդ Տեր Բագրատ եպիսկոպոս Գալստանյանի ձեռամբ կատարվեց Ջրօրհնեքի արարողություն, և օրհված ջուրը բաժանվեց ներկաներին: Ջրօրհնեքը Հիսուս Քրիստոսի մկրտության խորհրդանիշն է: Խաչը ջրի մեջ իջեցնելը խորհրդանշում է Քրիստոսի մտնելը Հորդանան գետը:
Արարողությանը մասնակցում էր նաև արժանապատիվ Տեր Սմբատ քահանա Աբրահամյանը, Ջրօրհնեքի խաչքավորը պարոն Նորիկ Վարդանյանն էր, ում ջանքերով էլ կառուցվել է Բագրատաշենի Սուրբ Աննա եկեղեցին:
Համայնքում Ջրօրհնեքը կարևոր իրադարձություն էր, որը վերածվեց իսկական տոնի, և օրհնված ջուրը մտավ բագրատաշենցիների տները:
Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսն ընդունեց Տավուշի Բերդի տարածաշրջանի զոհված զինծառայողների ընտանիքներին
– Շնորհավոր Սուրբ Ծնունդ, ՀԱՅՐԻ՛Կ
Ահա այսպիսի խոսքերով Ամենայն Հայոց Հայրապետին անակնկալ մատուցեց փոքրիկ Ալվինան, Հայոց Հորն ընծայելով իրենց ձեռագործ աշխատանքը: Ալվինան 2008թ. Չինարի գյուղի մատույցներում կորցրել էր հորը՝ դեռ չծնված:
Կյանքի և մահվան խաչմերուկում ապրող մանուկների համար երկօրյա տոն էր:
Հունվարի 11-ին Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. Գարեգին Բ Ծայրագույն Պատրիարք և Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսը Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնում ընդունեց Տավուշի մարզի Բերդի տարածաշրջանի համայնքների զոհված զինծառայողների ընտանիքներին` օրհնությամբ Տավուշի թեմի առաջնորդ Գերաշնորհ Տ. Բագրատ եպիսկոպոս Գալստանյանի:
Հանդիպմանը ներկա էին Բերդի տարածաշրջանի հոգևոր հովիվներ արժանապատիվ Տ. Արամ քահանա Միրզոյանը և արժանապատիվ Տ. Աբել քահանա Քարտաշյանը, Բերդի տարածաշրջանում մարզպետի ներկայացուցիչ Դավիթ Մխիթարյանը և զինվորական կոմիսար փոխգնդապետ Գագիկ Խաչատրյանը, երկօրյա այցի հովանավորությունը ստանձնած մոսկվաբնակ Կարո Առաքելյանը և կազմակերպչական աշխատանքներում իր ներդրումը ունեցած Ալիկ Ավագյանը:
Բագրատ Սրբազանը, տավուշցիների անունից շնորհավորելով Ամենայն Հայոց Հայրապետին Ամանորի և Սուրբ Ծննդյան տոների առիթով, Նորին Սրբությանը մաղթեց քաջառողջություն, երկար տարիների կյանք ու բեղուն գործունեություն: Տավուշի թեմի առաջնորդը նաև իր խորին երախտագիտությունը հայտնեց Վեհափառ Հայրապետին՝ Տավուշի սահմանապահ ժողովրդի հանդեպ ցուցաբերվող հատուկ ուշադրության համար:
19 մայրերին և 39 երիտասարդներին ու պատանիներին հայրական իր օրհնությունը բերեց Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսը` փոխանցելով ամենքին Տեր Հիսուս Քրիստոսի Ս. Ծննդյան կենդանարար ավետիսը:
Նորին Սրբությունը վստահությամբ ընդգծեց, որ այս այցելությունն իր անջնջելի դրոշմն է թողնելու Մայր Աթոռ ժամանած պատանի տավուշցիների հոգում և, իրենց հոգևոր հովիվների գործունեության շնորհիվ, նրանք հաղորդ են դառնալու Ս. Էջմիածնի խորհրդի մեջ ամփոփված արժեքներին, որոնցով ոգեշնչվել են իրենց հայրերը և այսուհետ ևս պիտի ոգեշնչվեն հայոց ազգի զավակներ:
Մանուկներին և պատանիներին Հայոց Հայրապետը պատգամեց` իրագործողը լինել այն ինձերի և փափագների, որ իրենց ծննդյան առաջին իսկ օրվանից ունեցել են իրենց մայրերը և Հայրենիքի խաղաղության համար իրենց կյանքն ընծայած հայրերը` նշելով, որ վերջիններիս քաջարի ոգին կյանքի ողջ ընթացքում պիտի ուղեկից լինի նրանց զավակներին:
– Այս երեխաները դեռ չծնված՝ արդեն իսկ հայրենատեր են, պետության պատիվն սկսվում է նրանցից,- իր խոսքի մեջ շեշտեց Բագրատ Սրբազանը՝ տավուշցիների անունից շնորհավորելով Ամենայն Հայոց Հայրապետին Ամանորի և Սուրբ Ծննդյան տոների առիթով:
Հանդիպման մասնակիցները շրջայց կատարեցին Մայրավանքում, աղոթեցին Մայր Տաճարում, եղան Մայր Աթոռի թանգարաններում և տարբեր կառույցներում:
Զոհված զինծառայողների ընտանիքները Երևանում ևս կայցելեն հոգևոր-մշակութային տարբեր հաստատություններ, մանուկների համար կկազմակերպվի տոնական հանդես:
Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսն ընդունեց Տավուշի Բերդի տարածաշրջանի զոհված զինծառայողների ընտանիքներին
– Շնորհավոր Սուրբ Ծնունդ, ՀԱՅՐԻ՛Կ
Ահա այսպիսի խոսքերով Ամենայն Հայոց Հայրապետին անակնկալ մատուցեց փոքրիկ Ալվինան, Հայոց Հորն ընծայելով իրենց ձեռագործ աշխատանքը: Ալվինան 2008թ. Չինարի գյուղի մատույցներում կորցրել էր հորը՝ դեռ չծնված:
Կյանքի և մահվան խաչմերուկում ապրող մանուկների համար երկօրյա տոն էր:
Հունվարի 11-ին Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. Գարեգին Բ Ծայրագույն Պատրիարք և Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսը Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնում ընդունեց Տավուշի մարզի Բերդի տարածաշրջանի համայնքների զոհված զինծառայողների ընտանիքներին` օրհնությամբ Տավուշի թեմի առաջնորդ Գերաշնորհ Տ. Բագրատ եպիսկոպոս Գալստանյանի:
Հանդիպմանը ներկա էին Բերդի տարածաշրջանի հոգևոր հովիվներ արժանապատիվ Տ. Արամ քահանա Միրզոյանը և արժանապատիվ Տ. Աբել քահանա Քարտաշյանը, Բերդի տարածաշրջանում մարզպետի ներկայացուցիչ Դավիթ Մխիթարյանը և զինվորական կոմիսար փոխգնդապետ Գագիկ Խաչատրյանը, երկօրյա այցի հովանավորությունը ստանձնած մոսկվաբնակ Կարո Առաքելյանը և կազմակերպչական աշխատանքներում իր ներդրումը ունեցած Ալիկ Ավագյանը:
Բագրատ Սրբազանը, տավուշցիների անունից շնորհավորելով Ամենայն Հայոց Հայրապետին Ամանորի և Սուրբ Ծննդյան տոների առիթով, Նորին Սրբությանը մաղթեց քաջառողջություն, երկար տարիների կյանք ու բեղուն գործունեություն: Տավուշի թեմի առաջնորդը նաև իր խորին երախտագիտությունը հայտնեց Վեհափառ Հայրապետին՝ Տավուշի սահմանապահ ժողովրդի հանդեպ ցուցաբերվող հատուկ ուշադրության համար:
19 մայրերին և 39 երիտասարդներին ու պատանիներին հայրական իր օրհնությունը բերեց Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսը` փոխանցելով ամենքին Տեր Հիսուս Քրիստոսի Ս. Ծննդյան կենդանարար ավետիսը:
Նորին Սրբությունը վստահությամբ ընդգծեց, որ այս այցելությունն իր անջնջելի դրոշմն է թողնելու Մայր Աթոռ ժամանած պատանի տավուշցիների հոգում և, իրենց հոգևոր հովիվների գործունեության շնորհիվ, նրանք հաղորդ են դառնալու Ս. Էջմիածնի խորհրդի մեջ ամփոփված արժեքներին, որոնցով ոգեշնչվել են իրենց հայրերը և այսուհետ ևս պիտի ոգեշնչվեն հայոց ազգի զավակներ:
Մանուկներին և պատանիներին Հայոց Հայրապետը պատգամեց` իրագործողը լինել այն ինձերի և փափագների, որ իրենց ծննդյան առաջին իսկ օրվանից ունեցել են իրենց մայրերը և Հայրենիքի խաղաղության համար իրենց կյանքն ընծայած հայրերը` նշելով, որ վերջիններիս քաջարի ոգին կյանքի ողջ ընթացքում պիտի ուղեկից լինի նրանց զավակներին:
– Այս երեխաները դեռ չծնված՝ արդեն իսկ հայրենատեր են, պետության պատիվն սկսվում է նրանցից,- իր խոսքի մեջ շեշտեց Բագրատ Սրբազանը՝ տավուշցիների անունից շնորհավորելով Ամենայն Հայոց Հայրապետին Ամանորի և Սուրբ Ծննդյան տոների առիթով:
Հանդիպման մասնակիցները շրջայց կատարեցին Մայրավանքում, աղոթեցին Մայր Տաճարում, եղան Մայր Աթոռի թանգարաններում և տարբեր կառույցներում:
Զոհված զինծառայողների ընտանիքները Երևանում ևս կայցելեն հոգևոր-մշակութային տարբեր հաստատություններ, մանուկների համար կկազմակերպվի տոնական հանդես:
Բերդի տարածաշրջանի զորամասերում կատարվեց Ջրօրհնեք և օրհնված ջուրը բարձրացվեց դիրքեր՝ առաջնագծի մարտիկներին
Հունվարի 8-ին կատարվեց Ջրօրհնեքի արարողություն Բերդի տարածաշրջանի զորամասերում: Բերդ քաղաքի Սուրբ Հովհաննես եկեղեցու հոգևոր հովիվ արժանապատիվ Տեր Արամ քահանան բարեշնորհ Մարտուն սարկավագի հետ միասին օրհնեցին զորամասերի ջուրը, այնուհետև օրհնված ջուրը բարձրացվեց նաև դիրքեր՝ առաջնագծի մարտիկներին:
Մեջբերում ենք Տեր Արամի քարոզից մի հատված.
«Սուրբ Ծնունդն իսկապես մեծագույն խորհուրդ ունի, Աստված մարդանում է, որ մարդն Աստվածանա, Աստված մեր նման է դառնում, որ մեզ իր նման դարձնի: Սուրբ ծննդյան խորհրդի մեջ մարդ պետք է գտնի իր Աստվածապարգև էությունը: Շնորհակալ ենք ձեր ծառայության և ձեր կյանքի համար, որ բերում եք մեզ, մեր հայրենիքի պաշտպանությանը: Իմ ու իմ ժողովրդի անունից շնորհակալություն եմ հայտնում ձեր մեծ ծառայության համար:
Ձեր ծառայությունը տարբերվում է, դուք պաշտպանում ու պահպանում եք Հայաստանի Հանրապետության դարպասները»:
«Իսկ Տավուշում բոլորը դատապարտված են զինվոր լինելու: Նրանք առաջնորդվում են մի սկզբունքով՝ սահմանն ամուր է, երբ սահմանի թիկունքում գտնվող համայնքը հզոր է»:
«Բանակը մեզ համար մի մեծ ընտանիք է, ու այսօր մենք գտնվւոմ ենք ձեր կողքին, որպես ձեր ընտանիքի անդամներ»:
«Իսկ երբ մենք հավաքական ու միասնական ենք, մեր լեզվամտածողությունից վերանում է «անհնար» բառը ու այն փոխարինվում է «հրաշք»-ով»:
Բերդի տարածաշրջանի զորամասերում կատարվեց Ջրօրհնեք և օրհնված ջուրը բարձրացվեց դիրքեր՝ առաջնագծի մարտիկներին
Հունվարի 8-ին կատարվեց Ջրօրհնեքի արարողություն Բերդի տարածաշրջանի զորամասերում: Բերդ քաղաքի Սուրբ Հովհաննես եկեղեցու հոգևոր հովիվ արժանապատիվ Տեր Արամ քահանան բարեշնորհ Մարտուն սարկավագի հետ միասին օրհնեցին զորամասերի ջուրը, այնուհետև օրհնված ջուրը բարձրացվեց նաև դիրքեր՝ առաջնագծի մարտիկներին:
Մեջբերում ենք Տեր Արամի քարոզից մի հատված.
«Սուրբ Ծնունդն իսկապես մեծագույն խորհուրդ ունի, Աստված մարդանում է, որ մարդն Աստվածանա, Աստված մեր նման է դառնում, որ մեզ իր նման դարձնի: Սուրբ ծննդյան խորհրդի մեջ մարդ պետք է գտնի իր Աստվածապարգև էությունը: Շնորհակալ ենք ձեր ծառայության և ձեր կյանքի համար, որ բերում եք մեզ, մեր հայրենիքի պաշտպանությանը: Իմ ու իմ ժողովրդի անունից շնորհակալություն եմ հայտնում ձեր մեծ ծառայության համար:
Ձեր ծառայությունը տարբերվում է, դուք պաշտպանում ու պահպանում եք Հայաստանի Հանրապետության դարպասները»:
«Իսկ Տավուշում բոլորը դատապարտված են զինվոր լինելու: Նրանք առաջնորդվում են մի սկզբունքով՝ սահմանն ամուր է, երբ սահմանի թիկունքում գտնվող համայնքը հզոր է»:
«Բանակը մեզ համար մի մեծ ընտանիք է, ու այսօր մենք գտնվւոմ ենք ձեր կողքին, որպես ձեր ընտանիքի անդամներ»:
«Իսկ երբ մենք հավաքական ու միասնական ենք, մեր լեզվամտածողությունից վերանում է «անհնար» բառը ու այն փոխարինվում է «հրաշք»-ով»:
Սուրբ Ծննդյան խորհուրդը համակել էր ամբողջ սահմանապահ Բերքաբերը
Տավուշի թեմի սահմանապահ Բերքաբեր գյուղում մեծից փոքրի ցնծության մեջ էին, տոնում էին Սուրբ Ծննդյան ավետիսը:
Հունվարի 8-ին Տավուշի թեմի Բերքաբեր գյուղի Սուրբ Գևորգ եկեղեցում մեր Տիրոջ Աստվածահայտնության և մկրտության խորհրդի առթիվ Տավուշի թեմի առաջնորդ գերաշնորհ Բագրատ Սրբազանի ձեռամբ կատարվեց Ջրօրհնյաց հանդես:
Այս կարևոր արարողության խաչքավորը պարոն Գևորգ Ղազարյանն էր, ով մեծ խոնարհությամբ ու ուրախությամբ իր հոգու վրա կրեց այդ կարևոր առաքելությունը, վերջինս ընտրվեց Բերքաբերի Սուրբ Գևորգ եկեղեցու խաչի քավոր արժանապատիվ տեր Արշավիր քահանայի առաջարկությամբ և գերաշնորհ Բագրատ Սրբազանի օրհնությամբ:
Այս կարևորագույն իրադարձությանը մասնակից դարձան Բերքաբերի դպրոցականները, գյուղի բնակիչները:
Սահմանագոտում ապրող մարդիկանց համար նմանօրինակ իրադարձությունները շատ կարևոր են: Բերքաբերում Ջրօրհնեքը վերածվեց համահայկական տոնի, օրհնված ջուրը մտավ յուրաքանչյուր տուն:
Սուրբ Ծննդյան խորհուրդը համակել էր ամբողջ սահմանապահ Բերքաբերը
Տավուշի թեմի սահմանապահ Բերքաբեր գյուղում մեծից փոքրի ցնծության մեջ էին, տոնում էին Սուրբ Ծննդյան ավետիսը:
Հունվարի 8-ին Տավուշի թեմի Բերքաբեր գյուղի Սուրբ Գևորգ եկեղեցում մեր Տիրոջ Աստվածահայտնության և մկրտության խորհրդի առթիվ Տավուշի թեմի առաջնորդ գերաշնորհ Բագրատ Սրբազանի ձեռամբ կատարվեց Ջրօրհնյաց հանդես:
Այս կարևոր արարողության խաչքավորը պարոն Գևորգ Ղազարյանն էր, ով մեծ խոնարհությամբ ու ուրախությամբ իր հոգու վրա կրեց այդ կարևոր առաքելությունը, վերջինս ընտրվեց Բերքաբերի Սուրբ Գևորգ եկեղեցու խաչի քավոր արժանապատիվ տեր Արշավիր քահանայի առաջարկությամբ և գերաշնորհ Բագրատ Սրբազանի օրհնությամբ:
Այս կարևորագույն իրադարձությանը մասնակից դարձան Բերքաբերի դպրոցականները, գյուղի բնակիչները:
Սահմանագոտում ապրող մարդիկանց համար նմանօրինակ իրադարձությունները շատ կարևոր են: Բերքաբերում Ջրօրհնեքը վերածվեց համահայկական տոնի, օրհնված ջուրը մտավ յուրաքանչյուր տուն:
Սուրբ Ծննդյան ավետիսը հասավ սահմանապահ Կոթի
Հունվարի 7-ին Տավուշի Կոթի համայնքի Սուրբ Աստվածածին եկեղեցում Տավուշի թեմի առաջնորդ գերաշնորհ Բագրատ Սրբազանի ձեռամբ կատարվեց Ջրօրհնեքի արարողություն և օրհնված ջուրը բաժանվեց մարդկանց: Ներկա էր նաև Նոյեմբերյան համայնքի ղեկավար պարոն Կարեն Աբազյանը: Ջրօրհնեքի խաչքավորը Կոթի գյուղի գյուղապետ պարոն Ֆելիքս Մելիքյանն էր, ով երկար տարիներ ծառայել է սեփական ժողովրդին և մտահոգվել սեփական գյուղի բարգավաճման համար:
Սահմանամերձ գյուղերը պետության կողմից «հերոս բնակավայր» կոչում են ստացել: Կոթին Հայաստանի Հանրապետության հերոս գյուղերից է, գյուղն անխախտ է պահում հայրենի սահմանները, պատվով դուրս է գալիս պատերազմական բոլոր փորձություններից:
Տավուշի թեմի առաջնորդ գերաշնորհ Բագրատ Սրբազանն օրհնեց Կոթեցի այն տղաներին, ովքեր շուտով համալրելու են Հայկական բանակի շարքերը: Նրանց բաժանվեցին օրհնված խաչքեր:
Այնուհետև տեղի ունեցավ հանդիպում Կոթեցի այն 13 ուսանողների հետ, ովքեր Տավուշի թեմի միջոցով կրթաթոշակ են ստանում՝ «Վարդան և Լիզ Թորոսյան» հիմնադրամի հովանավորությամբ:
Սուրբ Ծննդյան ավետիսը հասավ սահմանապահ Կոթի
Հունվարի 7-ին Տավուշի Կոթի համայնքի Սուրբ Աստվածածին եկեղեցում Տավուշի թեմի առաջնորդ գերաշնորհ Բագրատ Սրբազանի ձեռամբ կատարվեց Ջրօրհնեքի արարողություն և օրհնված ջուրը բաժանվեց մարդկանց: Ներկա էր նաև Նոյեմբերյան համայնքի ղեկավար պարոն Կարեն Աբազյանը: Ջրօրհնեքի խաչքավորը Կոթի գյուղի գյուղապետ պարոն Ֆելիքս Մելիքյանն էր, ով երկար տարիներ ծառայել է սեփական ժողովրդին և մտահոգվել սեփական գյուղի բարգավաճման համար:
Սահմանամերձ գյուղերը պետության կողմից «հերոս բնակավայր» կոչում են ստացել: Կոթին Հայաստանի Հանրապետության հերոս գյուղերից է, գյուղն անխախտ է պահում հայրենի սահմանները, պատվով դուրս է գալիս պատերազմական բոլոր փորձություններից:
Տավուշի թեմի առաջնորդ գերաշնորհ Բագրատ Սրբազանն օրհնեց Կոթեցի այն տղաներին, ովքեր շուտով համալրելու են Հայկական բանակի շարքերը: Նրանց բաժանվեցին օրհնված խաչքեր:
Այնուհետև տեղի ունեցավ հանդիպում Կոթեցի այն 13 ուսանողների հետ, ովքեր Տավուշի թեմի միջոցով կրթաթոշակ են ստանում՝ «Վարդան և Լիզ Թորոսյան» հիմնադրամի հովանավորությամբ:
ՈՒՇԱՑԱԾ ՃԱՆԱՊԱՐՀ ԴԵՊԻ ԽՈՐԱՆԱՇԱՏ…
-Իսկ վանքի վրա կրակո՞ւմ են, հարցնում եմ զինվորականներից մեկին։
-Չէ, ուղղակի տարիների անգործությունից ու անշենությունից վանքը կիսավեր, խոնարհված վիճակում է:
Էս աշնան վերջին հոկտեմբեր ամիսը միակ հնարավորությունն էր 24 տարվա երազանքս կյանքի կոչելու ու վանքը տեսնելու համար, տերևները թափվելուն պես վանք բարձրանալն այլևս խիստ վտանգավոր է, գարնան ու ամռան ամիսներին վանք այցելողներն ավելի պաշտպանված են հակառակորդի դիրքերից: Սրբավայրը հակառակորդի հենակետից ընդամենը 70 մ հեռավորության վրա է` մինչև ատամները զինված ադրբեջանցի դիպուկահարների անմիջական թիրախում:
Նկարը, որը տեսնում եք, տեսարանն էր, որ բացվեց վանքի ուղին բռնելուն պես, փշալարերով պատված փոքրիկ ճանապարհից բացվեց դեպի վանք տանող կածանը: Ու բացվեց տեսարանը, գնում էինք դեպի տուն, ու դողացող ոտքերս այլևս անշարժ կարողությունից սկսեցին ավելի արագ գնալ, ու ճանապարհին մտածում եմ, ու՞ր էի այսքան ժամանակ, ՀԱՅՐԵՆԻՔՆ ՍԿՍՎՈՒՄ Է ՍԱՀՄԱՆԻ ՏԱԿԻ ՎԱՆՔ ՏԱՆՈՂ ՀԵՆՑ ԷՍ ԿԱԾԱՆԻՑ․․․ու մեղքի զգացումը, որ պատեց ինձ վանք հասնելուն պես, թույլ չէր տալիս ներս մտնել․․․մնացել էի շիվար մուտքի մոտ ծնկած․․․
Հիշեցի գիշերվա կարդացածս.
«Առանց Խորանաշատի հնարավոր չէ պատկերացնել հայ միջնադարյան պատմագիտական միտքը: Խորանաշատը գրչության կենտրոն էր, վանքն ունեցել է ժամանակի չափանիշներով գործող համալսարան, հիմնադիրը Մխիթար Գոշի աշակերտներից է` Վանական Վարդապետը: Խորանաշատում ուսանել են Վարդան Արևելցին, Կիրակոս Գանձակեցին, Մաղաքիա Աբեղան, Ատեփանոս Աղթամարցին, շատ այլ նշանավոր դեմքեր»:
Հետո էլի աչքս ընկավ գավիթի վրա աճած ծառերին,վանքի բակում ու ներսում թափված քարերին, սառը պատերին ու էլի հուզմունքը պատեց ինձ:
Վանքի մոխրագույն ու սև անմարդ պատերն ամբարված աղոթք են ներծծել, ու ամեն օր աղոթում են․․․աղոթում են, որ կրկին վերածնվի վանքի երբեմնի հոգևոր զարթոնքը․․․
Մեղքի զգացումն ու հարցերը հանգիստ չէին տալիս․․․
Ինչու՞ եմ այսքան ուշ տեսնում վանքը, ու չգիտեմ, դեռ էլի կտեսնե՞մ, ե՞րբ կտեսնեմ․․․
Տերևները թափվելուն պես տարածքն ամբողջովին տեսանելի է դառնալու հակառակորդի դիրքերից․․․
Զինվորները փոքրիկ կածան էին բացել,որ վանք գնալ գալու հնարավորություն ունենային․․․
Իսկ վանքը խոնարհված էր․․․Վանական Վարդապետի գերեզմանը գնալ հնարավոր չէր՝ վտանգավորության պատճառով, զինվորները պատմում են,որ գարնանը Վարդապետի գերեզմանի հատվածը ծածկվում է կարմիր կակաչներով ու առանձնանում միջավայրից․․․
Վանքից իջնելուց հետո դատարկությունը լափեց ինձ, կարծես փակել էի տանս դուռը, առանց իմանալու, թե էլի երբ եմ բացելու․․․
Սիրանուշ Մելիքյան
ՈՒՇԱՑԱԾ ՃԱՆԱՊԱՐՀ ԴԵՊԻ ԽՈՐԱՆԱՇԱՏ…
-Իսկ վանքի վրա կրակո՞ւմ են, հարցնում եմ զինվորականներից մեկին։
-Չէ, ուղղակի տարիների անգործությունից ու անշենությունից վանքը կիսավեր, խոնարհված վիճակում է:
Էս աշնան վերջին հոկտեմբեր ամիսը միակ հնարավորությունն էր 24 տարվա երազանքս կյանքի կոչելու ու վանքը տեսնելու համար, տերևները թափվելուն պես վանք բարձրանալն այլևս խիստ վտանգավոր է, գարնան ու ամռան ամիսներին վանք այցելողներն ավելի պաշտպանված են հակառակորդի դիրքերից: Սրբավայրը հակառակորդի հենակետից ընդամենը 70 մ հեռավորության վրա է` մինչև ատամները զինված ադրբեջանցի դիպուկահարների անմիջական թիրախում:
Նկարը, որը տեսնում եք, տեսարանն էր, որ բացվեց վանքի ուղին բռնելուն պես, փշալարերով պատված փոքրիկ ճանապարհից բացվեց դեպի վանք տանող կածանը: Ու բացվեց տեսարանը, գնում էինք դեպի տուն, ու դողացող ոտքերս այլևս անշարժ կարողությունից սկսեցին ավելի արագ գնալ, ու ճանապարհին մտածում եմ, ու՞ր էի այսքան ժամանակ, ՀԱՅՐԵՆԻՔՆ ՍԿՍՎՈՒՄ Է ՍԱՀՄԱՆԻ ՏԱԿԻ ՎԱՆՔ ՏԱՆՈՂ ՀԵՆՑ ԷՍ ԿԱԾԱՆԻՑ․․․ու մեղքի զգացումը, որ պատեց ինձ վանք հասնելուն պես, թույլ չէր տալիս ներս մտնել․․․մնացել էի շիվար մուտքի մոտ ծնկած․․․
Հիշեցի գիշերվա կարդացածս.
«Առանց Խորանաշատի հնարավոր չէ պատկերացնել հայ միջնադարյան պատմագիտական միտքը: Խորանաշատը գրչության կենտրոն էր, վանքն ունեցել է ժամանակի չափանիշներով գործող համալսարան, հիմնադիրը Մխիթար Գոշի աշակերտներից է` Վանական Վարդապետը: Խորանաշատում ուսանել են Վարդան Արևելցին, Կիրակոս Գանձակեցին, Մաղաքիա Աբեղան, Ատեփանոս Աղթամարցին, շատ այլ նշանավոր դեմքեր»:
Հետո էլի աչքս ընկավ գավիթի վրա աճած ծառերին,վանքի բակում ու ներսում թափված քարերին, սառը պատերին ու էլի հուզմունքը պատեց ինձ:
Վանքի մոխրագույն ու սև անմարդ պատերն ամբարված աղոթք են ներծծել, ու ամեն օր աղոթում են․․․աղոթում են, որ կրկին վերածնվի վանքի երբեմնի հոգևոր զարթոնքը․․․
Մեղքի զգացումն ու հարցերը հանգիստ չէին տալիս․․․
Ինչու՞ եմ այսքան ուշ տեսնում վանքը, ու չգիտեմ, դեռ էլի կտեսնե՞մ, ե՞րբ կտեսնեմ․․․
Տերևները թափվելուն պես տարածքն ամբողջովին տեսանելի է դառնալու հակառակորդի դիրքերից․․․
Զինվորները փոքրիկ կածան էին բացել,որ վանք գնալ գալու հնարավորություն ունենային․․․
Իսկ վանքը խոնարհված էր․․․Վանական Վարդապետի գերեզմանը գնալ հնարավոր չէր՝ վտանգավորության պատճառով, զինվորները պատմում են,որ գարնանը Վարդապետի գերեզմանի հատվածը ծածկվում է կարմիր կակաչներով ու առանձնանում միջավայրից․․․
Վանքից իջնելուց հետո դատարկությունը լափեց ինձ, կարծես փակել էի տանս դուռը, առանց իմանալու, թե էլի երբ եմ բացելու․․․
Սիրանուշ Մելիքյան